Αστερούσια: Η “αναγέννηση”της Εθιάς, στο Ίδρυμα Ωνάση

Μια μικρού μήκους ταινία με μεγάλα συναισθήματα, το βραβευμένο ντοκιμαντέρ του Βασίλη Παναγιωτακόπουλου, «Το Παλατάκι των Αορίων», παρουσιάστηκε στο YouTube Channel του Ιδρύματος Ωνάση -το οποίο κάνει ιδιαίτερα αυστηρές επιλογές, με υψηλά στάνταρ θεματολογίας- την Παρασκευή 11 Δεκεμβρίου, όπου μπορείτε να τη δείτε κι εσείς!Πρόκειται για το εντυπωσιακό χρονικό της αναγέννησης της Εθιάς, ενός ξεχασμένου χωριού στα Αστερούσια Όρη που έρχεται πάλι στη ζωή χάρη στην επίμονη προσπάθεια, την αλληλεγγύη και την αυτοοργάνωση, όπως τη διηγούνται οι πρωταγωνιστές τηςΣτα βουνά της Κρήτης, οι ντόπιοι αποφάσισαν να φέρουν ξανά στη ζωή ένα ερειπωμένο χωριό και την ιστορία του. Αυτή είναι η ιστορία της Εθιάς, άρρηκτα δεμένη με τις ιδιαιτερότητες του σκληροτράχηλου ορεινού όγκου των Αστερουσίων όπου βρίσκεται.

Η ΑΦΗΓΗΣΗ: Μια σύντομη εισαγωγή, με την αφήγηση της κυρίας Μαρίας Λουλάκη, η οποία δεν εγκατέλειψε ποτέ το χωριό, μας οδηγεί μέχρι την άνθιση του οικισμού και, στη συνέχεια, την αστυφιλία, την εγκατάλειψη, την ερήμωση. Η ιδέα της ανάπλασης, μια έμπνευση του Γιάννη Ανδρουλάκη, ενός μηχανικού με καταγωγή από την Εθιά, στην αρχή αντιμετωπίστηκε με πολλές αμφιβολίες.

ΔΙΗΓΗΣΕΙΣ: Μετά τις αρχικές επιφυλάξεις, μπροστά στις τεράστιες πρακτικές δυσκολίες που θα είχε η εφαρμογή αυτής της ιδέας, οι κάτοικοι πέρασαν στη δράση. Οι διηγήσεις τους, σε συνδυασμό με πλάνα προσωπικών αρχείων της εποχής, μας μεταφέρουν την ένταση της προσπάθειας, αλλά και των συναισθημάτων της περιόδου – στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Στοιχειώδη έργα υποδομής, όπως η ύδρευση και η αποχέτευση του οικισμού, έγιναν με έξοδα και συλλογική εργασία των κατοίκων και μόνο, και χωρίς να λείπουν οι πρωτότυπες ιδέες για τη χρηματοδότηση. Τα σπίτια αναστηλώθηκαν, διατηρώντας την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και λειτουργικότητά τους, με απόλυτο σεβασμό στο περιβάλλον. Φτάνοντας στο σήμερα, βλέπουμε το χωριό να ξαναζεί, δικαιώνοντας τις προσπάθειες των κατοίκων: παρέες απολαμβάνουν την πλατεία του χωριού και ξαναγίνονται πανηγύρια μετά από 30 χρόνια. Η συλλογική προσπάθεια και η αλληλεγγύη των κατοίκων της είχαν ως αποτέλεσμα ένα ερειπωμένο χωριό να γίνει ένας ζωντανός παραδοσιακός οικισμός.

ΤΑ ΕΡΕΙΠΙΑ ΕΓΙΝΑΝ ΣΠΙΤΙΑ: «Μέσα από την απλότητα και την αμεσότητα της διήγησης των πρωταγωνιστών, δημιουργείται μια ενιαία αφήγηση, που σκοπό έχει τη συμμετοχή και την ταύτιση του θεατή με την ιστορία» σημειώνει ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ Βασίλης Παναγιωτακόπουλος και προσθέτει: «Η επιλεκτική χρήση αρχειακού υλικού των τελευταίων 30 ετών, πλάνα από τη σημερινή καθημερινότητα των κατοίκων, αλλά και η περιγραφή του ορεινού όγκου όπου βρίσκεται το χωριό, συμβάλλουν στην κατανόηση του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο εξελίσσεται μια ιστορία με έντονες συναισθηματικές μεταβολές. Στο επίκεντρο της εικόνας είναι πάντα οι άνθρωποι και οι διαφορετικές καταστάσεις που βιώνουν. Στο φόντο είναι το χωριό και η διαδρομή του μέσα στα χρόνια. Τα ερείπια που έγιναν σπίτια. Τα καφενεία που άνοιξαν, τα δέντρα που πρασίνισαν, η μοναξιά και η εγκατάλειψη, τα παιδιά που γύρισαν και παίζουν στην πλατεία. Εικόνες που είναι τόσο έντονες όσο και διαφορετικές μεταξύ τους».

Ο ΣΚΗΝΟΘΕΤΗΣ: Ο Βασίλης Παναγιωτακόπουλος γεννήθηκε το 1975. Έκανε σπουδές εικονοληψίας στο ΙΕΚ ΑΚΜΗ στην Αθήνα και από το 1997 εργάζεται στα πεδία του κινηματογράφου, της τηλεόρασης και της διαφήμισης. Έχει σκηνοθετήσει ταινίες και τηλεοπτικές σειρές για την κρατική και την ιδιωτική τηλεόραση. Το 2013 σκηνοθέτησε και έκανε την παραγωγή του 24λεπτου ντοκιμαντέρ Το παλατάκι των Αορίων. Επιπλέον, έχει εργαστεί ως α΄ βοηθός σκηνοθέτη σε διάφορες ταινίες μικρού και μεγάλου μήκους, καθώς επίσης σε περισσότερα από 200 ελληνικά και διεθνή τηλεοπτικά διαφημιστικά, με γυρίσματα στην Ελλάδα, την Ταϊλάνδη, τη Γερμανία, τη Σαουδική Αραβία. το Ντουμπάι, την Αίγυπτο, την Κύπρο, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία. Τα τελευταία χρόνια εργάζεται στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, ως Υπεύθυνος Οργάνωσης Παραγωγής.

ΣΕ ΦΕΣΤΙΒΑΛ: Το ντοκιμαντέρ «Το Παλατάκι των Αορίων» με την ανάπλαση της Εθιάς, όπως την αφηγούνται οι κάτοικοι της παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο 15ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ενώ συμμετείχε μεταξύ άλλων στο 7ο Los Angeles Greek Film Festival, το 19ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου Αθηνών και το 14ο Festival du Film Insulaire de l’ Ιlle de Croix όπου απέπασε το Βραβείο Καλύτερου Μικρού Μήκους Ντοκιμαντέρ.

Δια-sos-τε τη Μεσαρά