Ένας χρόνος λειτουργίας για το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσαράς

Συμπληρώθηκε κιόλας ένας χρόνος λειτουργίας του Μουσείου Μεσαράς στον Αμπελούζο του Δήμου Γόρτυνας, ενός εμβληματικού έργου, σημείου αναφοράς πλέον στην μακραίωνη ιστορία και τον πολιτισμό της Μεσαράς.

Τα εγκαίνια του Μουσείου είχαν τελεστεί με κάθε επισημότητα έναν χρόνο πριν, στις 22 Απρλίου του 2023, παρουσία της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη, του υφυπουργού Αθλητισμού Λευτέρη Αυγενάκη, του Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη Γορτύνης & Αρκαδίας κ.κ. Μακαρίου, του Περιφερειάρχη Κρήτης, Σταύρου Αρναουτάκη, παρουσία τοπικών φορέων, δημάρχων και πλήθος κόσμου.

Μερικά από τα σχόλια των επισκεπτών του Μουσείου

• «Ένα υπέροχο, διαδραστικό, μοντέρνο μουσείο που φιλοξενεί πολλά εκθέματα από τον χώρο της Γόρτυνας. Καλή μετάφραση σε διάφορες γλώσσες και διαδραστικές οθόνες».
• «Τα αγάλματα και τα εκθέματα είναι εκπληκτικά και βοηθούν στην αποσαφήνιση των λεπτομερειών για την τοποθεσία της Γόρτυνας. Είναι δυνατό να αγοράσετε ένα κοινό εισιτήριο για να επισκεφθείτε και τις δύο τοποθεσίες. Ό,τι και να γράψω είναι λίγο».
• «Το ολοκαίνουργιο μουσείο δείχνει άριστα την ιστορία της Κρήτης. Ξεκινώντας από τους Μινωίτες μέχρι τη σύγχρονη εποχή. Είναι ιδιαίτερα κατάλληλο για επισκέπτες χωρίς πολλές προηγούμενες γνώσεις».

Αυτές είναι μόνο μερικές γνώμες επισκεπτών, Ελλήνων και ξένων, για το Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσαράς, που γιόρτασε κιόλας τα “πρώτα του γενέθλια” εφόσον συμπλήρωσε ένα χρόνο λειτουργίας κάνοντας πραγματικότητα ένα αίτημα πολλών δεκαετιών της κοινωνίας της Μεσσαράς.
«Ήταν πραγματικά ένας πολύ καλός χρόνος» επισημαίνει ο αρχαιόφυλακας κ. Νικόλαος Καλοχριστιανάκης «και αρέσει πολύ σε όλους τους επισκέπτες. Έχουμε παρά πολλά σχολεία, ενώ έχουν έρθει φέτος για πρώτη φορά και κάποιοι ξεναγοί για να εντάξουν το μουσείο στις ξεναγήσεις τους, γιατί πέρσι δεν προλάβαμε».

Εκθέματα- Περιοδικές Εκθέσεις-Ομιλίες

Στο μουσείο φιλοξενούνται αρχαιολογικά εκθέματα από τις περιοχές της Φαιστού, της Γορτύνος καθώς και της ευρύτερης περιοχής της νότιας και κεντρικής Κρήτης. Πέρα από τα πολύτιμα εκθέματα, στην αίθουσα περιοδικών εκθέσεων του  Μουσείου φιλοξενείται η περιοδεύουσα φωτογραφική έκθεση τεκμηρίωσης με τίτλο «Κλεμμένο παρελθόν – Χαμένο μέλλον» (“Stolen past – Lost Future”/ “Gestohlene Vergangenheit – Verlorene Zukunft”) στον έκτο σταθμό φιλοξενίας της! Στην έκθεση επισημαίνονται οι κίνδυνοι που απειλούν την πολιτιστική κληρονομιά από τις λαθρανασκαφές, τις κλοπές, το παράνομο εμπόριο, αλλά και τις λεηλασίες σε περιόδους πολέμου, καθώς και οι επιπτώσεις αυτών για την ακεραιότητα των πολιτιστικών αγαθών, την εγκυρότητα της ερμηνείας των ίδιων των αντικειμένων και του ιστορικού τους πλαισίου και τις πνευματικές αξίες και τα μηνύματα που μεταφέρουν αυτά στον σύγχρονο κόσμο και τις επόμενες γενιές.
Η έκθεση θα παραμείνει στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσαράς ως τις 26 Μαΐου 2024, ενώ, όπως τονίζει ο κ. Καλοχριστιανάκης, μόλις κλείσει, θα φιλοξενηθούν νέες, προσφέροντας επιπλέον δέλεαρ στους επισκέπτες.
Το Μουσείο είναι επιπλέον ένα «μελίσσι» που φιλοξενεί ομιλίες για διάφορα θέματα της περιοχής καθώς και εκδηλώσεις.
Οι επισκέπτες προέρχονται από πολλές χώρες του κόσμου, με τους Γερμανούς να πρωτοστατούν, ενώ πολλοί είναι οι Ιταλοί, οι Ισραηλινοί και άλλοι.

Το ωράριο λειτουργίας

Οι επισκέπτες μπορούν να προσέχονται καθημερινά από τις 8 το πρωί έως τις 8 το βράδυ, ενώ κάθε Τρίτη είναι κλειστό.
Η τιμή του εισιτηρίου ανά άτομο είναι 6 ευρώ, του μειωμένου εισιτηρίου 3 ευρώ ενώ το ενιαίο εισιτήριο του Μουσείου και του αρχαιολογικού χώρου της Γόρτυνας είναι 10 ευρώ.

Κτιριακό Συγκρότημα- Αίθουσες Εκθεμάτων – Βοηθητικοί Χώροι

Μέσα σε έκταση 30 στρεμμάτων και με συνολικό εμβαδό 2.900 τ.μ., το Μουσείο περιλαμβάνει 900 περίπου τ.μ. κύριων εκθεσιακών χώρων, μια εσωτερική αυλή που αξιοποιείται για εκθεσιακούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς, αίθουσα εκδηλώσεων και προβολών, αίθουσα περιοδικών εκθέσεων, εργαστήρια συντήρησης, πωλητήριο και αναψυκτήριο.
Τα υλικά που κυριαρχούν εντάσσουν δυναμικά το κτήριo στο οικιστικό και φυσικό περιβάλλον της νότιας Κρήτης: φυσική πέτρα, ξύλο, εμφανές σκυρόδεμα και οξειδωμένος χαλκός. Το κτηριακό συγκρότημα είναι ενός ορόφου με επιφάνεια 2.907 τετραγωνικά μέτρα και ύψος 7,50 μέτρα, για την ευκολότερη θέαση των εκθεμάτων.
Χωρίζεται σε τρεις επιμέρους ζώνες λειτουργίας:
H πρώτη αφορά χώρους υποδοχής και έκδοσης εισιτηρίων, αναψυκτηρίων, χώρους εκπαιδευτικών, καλλιτεχνικών και επιστημονικών δραστηριοτήτων, χώρους υγιεινής, κτλ.
H δεύτερη αφορά αίθουσες μόνιμων εκθέσεων.
Ο εκθεσιακός χώρος του Μουσείου θα περιλαμβάνει τρεις κύριες ενότητες οι οποίες θα αντιστοιχούν σε τρεις μεγάλες φάσεις του πολιτισμού της περιοχής:
η 1η Αίθουσα θα φιλοξενεί την ενότητα της προϊστορικής κατοίκησης,
η 2η Αίθουσα θα είναι αφιερωμένη στις ελληνορωμαϊκές πόλεις, και
η 3η Αίθουσα θα αφορά την Χριστιανική Γόρτυνα.
H τρίτη περιλαμβάνει γραφεία διοίκησης, χώρους εργαστηρίων συντήρησης κλπ.
Το κτήριο κατασκευάστηκε με χρηματοδότηση από το Ε.Π. Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007-2014, οι μελέτες για τη μόνιμη έκθεση χρηματοδοτήθηκαν από το Πρόγραμμα ΕΠΑΝ ΙΙ του ΕΣΠΑ 2007-2014 και η δημιουργία της μόνιμης έκθεσης από το ΕΣΠΑ 2014-2020.

Μόνιμη Έκθεση με τίτλο “Εν μέσω Ορέων”

Η μόνιμη έκθεση του Αρχαιολογικού Μουσείου Μεσσαράς έχει τίτλο «Εν μέσω Ορέων, η ανθρώπινη παρουσία στη Μεσσαρά από τους προϊστορικούς ως τους χριστιανικούς χρόνους».

Στόχος της είναι να καταδείξει την καταλυτική επίδραση του τόπου, δηλαδή της ιδιαίτερης μορφολογίας της περιοχής, που αποτυπώνεται γλαφυρά στο τοπωνύμιο Μεσσαρά (εν μέσω ορέων – ανάμεσα στα βουνά), στην ανάπτυξη του ανθρώπινου υλικού και άυλου πολιτισμού στο πέρασμα του χρόνου.

Για να εξυπηρετηθεί αυτός ο στόχος, η έκθεση οργανώνεται τοπογραφικά, με παρουσίαση των κυριότερων οικισμών και της εξέλιξής τους στις τρεις μεγάλες ιστορικές περιόδους, τους προϊστορικούς χρόνους, την ελληνορωμαϊκή περίοδο και τους χριστιανικούς χρόνους, που κατανέμονται σε αντίστοιχες αίθουσες.

Παράλληλα, δίνεται στον επισκέπτη η δυνατότητα συσχέτισης των ευρημάτων με τους τόπους προέλευσής τους και το αρχαίο τοπίο της Μεσσαράς, με τη βοήθεια της ψηφιακής τεχνολογίας, μέσω προβολών και διαδραστικών εφαρμογών.