Νότια Κρήτη
Πανέμορφα άνθη κρόκου, μετά τις πρώτες βροχές…
Οι φωτογραφίες, είναι από τον Γιους Κάμπο, μήνα Νοέμβρη, έτους 2024...
Μετά τις πρώτες δυνατές βροχές στον κρητικό νότο, “ξεπρόβαλλαν” από τη γη κι αυτά τα υπέροχα άνθη κρόκου στον πιο φημισμένο κάμπο του Ρεθύμνου!
Η ανθοφορία του πανέμορφου αγριολούλουδου διαρκεί από το Φθινόπωρο μέχρι τα μέσα του Χειμώνα.
Οι φωτογραφίες, από τον Γιους Κάμπο, μήνα Νοέμβρη, έτους 2024…
Το γένος Crocus, το οποίο περιλαμβάνει περίπου 250 άγρια είδη φυτών, έχει παρουσία από τη Νότια και Κεντρική Ευρώπη και τη Βόρεια Αφρική μέχρι τη Δυτική Κίνα.

Το φυτό είναι δύσκολο να μελετηθεί γενετικά, καθώς έχει τρία -αντί για τα συνήθη δύο- αντίγραφα κάθε χρωμοσώματος, καθώς και ένα πολύ μεγάλο γονιδίωμα που περιέχει υψηλό ποσοστό επαναλαμβανόμενου DNA, δύσκολου στην αλληλούχισή του.
Σύμφωνα με τη μελέτη, πιθανότατα η αρχαιότερη στον κόσμο απεικόνιση καλλιεργούμενου κρόκου είναι από τον Μινωικό πολιτισμό η τοιχογραφία «Κροκοσυλλέκτης» περίπου του 1.600 π.Χ. Άνθη κρόκου απεικονίζονται επίσης σε κεραμικά και υφάσματα της Εποχής του Χαλκού στην Ελλάδα, ενώ η αρχαία Γραμμική Β γραφή διαθέτει και ιδεόγραμμα για τον κρόκο.
Τάφοι στην Αίγυπτο του 15ου και 16ου αιώνα π.Χ. δείχνουν πρέσβεις από την Κρήτη να φέρνουν υφάσματα βαμμένα με σαφράν.
Στο βοτανικό λεξικό του Δημητρίου Καββάδα αναφέρονται τα είδη που φύονται στην Κρήτη:
Crocus Sieberi (Κρόκος ο Σιβέρειος). Θεωρείται ενδημικό της ορεινής περιοχής της νήσου. Άνθη με σωλήνα λευκό, βραχύ και λοβούς 25-40 χιλ. μήκους, με χείλη ιώδη. Τα τρία εξωτερικά είναι γραμμωτά. Ανθήρες πορτοκαλόχροοι, στίγματα πορτοκαλέρυθρα. Οι βολβοί του είναι εδώδιμοι ωμοί ή αλμευτοί.
Crocus Veneris (Κρόκος της Αφροδίτης). Και αυτό ενδημικό της Κρήτης. Άνθη ένα μέχρι τρία κατά βολβό, λευκά, με ινώδεις πολλές φορές γραμμές και φάρυγγα κίτρινο. Στίγματα σχισμένα σε τριχοειδή νήματα.
Crocus Boryi var. marathoniseus (Κρόκος ο Βορύειος ποικιλία Μαραθώνειος). Φύεται και στην Κρήτη. Άνθη με σωλήνα που ελάχιστα εξέχει από το έδαφος, κυανίζοντα στη βάση εξωτερικά, με φάρυγγα κίτρινο και λείο.
Crocus levigatus (Κρόκος ο λείος). Φύεται και στην Κρήτη. Άνθη με σωλήνα που εξέχει πολύ από το έδαφος και λοβούς λευκούς ή με 3 – 5 ιώδεις γραμμές. Φάρυγγας κίτρινος και λείος. Ανθήρες λευκοί, στίγματα ανοικτοπράσινα.
Crocus Cartwrightianus (Κρόκος ο Καρτβριτάνειος). Φύεται και στην Κρήτη, σε χέρσους και άγονους τόπους. Μοιάζει με τον crocus sativus, γι’αυτό θεωρείται από μερικούς σαν παραλλαγή του. Διαφέρει όμως από τον κίτρινο χνουδωτό φάρυγγα.
Φωτογραφίες: Γιάννης Φραγκιαδάκης
