Προσωπικότητες που άφησαν τα ίχνη τους στον Άϊ Γιάννη Αμαρίου

Του Σταύρο Φωτάκη

(Νίκος Καπαρός ο Γεωπόνος)

Πολλές σπουδαίες προσωπικότητες, γεννηθήκανε και ανατραφήκανε στο χωριό μας τον Άγιο Ιωάννη Αμαρίου. Κάθε ένας απ’ ατούς έδωσε τον προσωπικό του αγώνα και κάποιοι δώσανε ακόμη και τη ζωή τους, για τη λευτεριά της πατρίδας μας. Είχα εκφράσει επανειλημμένα την άποψη, προφορικά και γραπτά, ότι όλοι αυτοί αξίζουνε ιδιαίτερης τιμής και πρέπει κάποτε να τιμηθούνε. Η αρχή έγινε τα τελευταία χρόνια, με τον ήρωα της αντίστασης Αντώνη Ζωϊδάκη  (Ζωϊδαντώνη) και ελπίζω να υπάρξει συνέχεια. Γεννηθήκανε όμως στο χωριό μας και νεότερα πρόσωπα, που δώσανε άλλου είδους κοινωνικούς αγώνες. Με την επιστημονική τους κατάρτιση, τη διακεκριμένη παρουσία τους στα κοινά, την έντονη δραστηριότητα και την κοινωνική καταξίωσή τους, προσφέρανε σημαντικές υπηρεσίες στον τόπο μας. Ένας απ’ αυτούς, που δυστυχώς έφυγε πρόωρα από τη ζωή,  στα τριαντατέσσερά του χρόνια ήτανε, ο Νίκος ο Καπαρός ο Γεωπόνος, ο οποίος κατά την άποψή μου συγκαταλέγεται στις νεότερες εκλεκτές προσωπικότητες του χωριού μας. Όσοι δεν γνωρίσανε το Νίκο το Γεωπόνο ή όσοι ξεχάσανε ποιος ήτανε, ας διαβάσουνε τούτο το γραφτό μου.

Το ερέθισμα για να ασχοληθώ και να γράψω τούτα τα λόγια, ήτανε η ιδέα του συγχωριανού μας Αδάμ Παραδεισανού, που πριν λίγα χρόνια πρότεινε να γίνει μια εκδήλωση, ένα ειδικό αφιέρωμα, για τον Νίκο Καπαρό, τον Γεωπόνο, όπως συνηθίζαμε να τον λέμε. Θεώρησα την ιδέα εξαιρετική, γι αυτό και άρχισα να συγκεντρώνω οποιαδήποτε στοιχεία, χρήσιμα για μια τέτοια περίπτωση, με την προτροπή και βοήθεια βεβαίως εκλεκτών συγχωριανών μου. Και θέλω να ευχαριστήσω αποξαρχής τα αδέλφια του, την Τασούλα, τον Αντώνη, την Ελένη, αλλά και τον Γιώργη που δυστυχώς κι εκείνος έφυγε νωρίς, αλλά και τη γυναίκα του Χρυσούλα και το γιό του Μανώλη, για το φωτογραφικό υλικό που μου εμπιστευτήκανε, ένα μέρος του οποίου δημοσιεύεται, αλλά και για τις ιδιαίτερες πληροφορίες που μου δώσανε, όπως και πολλοί άλλοι Αϊγιαννιώτες. Θέλω επίσης να ευχαριστήσω ξεχωριστά, τον Γιώργη τον Γαζοράκη, που πριν από 34 χρόνια, μετανάστης τότε στην Αφρική, παραβρέθηκε και βιντεοσκόπησε το γάμο του Νίκο και της Χρυσούλας Μαράκη από το Φουρφουρά(1986) και μου παρέδωσε ένα αντίγραφο, σπάνιο ντοκουμέντο.

Θα προσπαθήσω να μην αναφερθώ με λεπτομέρειες σε βιογραφικά στοιχεία, αλλά θα επικεντρωθώ κυρίως στην προσωπικότητα του Νίκο Καπαρού.Ο Νίκος Καπαρός, ήτανε γιος του Μανώλη Καπαρού (του Κουφομανώλη), ενός χεροδύναμου, εργατικού και έντιμου Αϊγιαννιώτη και της Αλεξάνδρας Βασιλάκη (του Βασιλονικολή), άξιας, εργατικής και καλόχαρης νοικοκεράς. Ανατράφηκε και μεγάλωσε στον Άγιο Ιωάννη, με όλες τις δυσκολίες της εποχής.

Έμαθε τα πρώτα γράμματα, από έναν άξιο λειτουργό της εκπαίδευσης, τον Σταύρο Βουμβουλάκη και είχε συμμαθητές : το Γιώργη Κορωνάκη του Λεωνίδα, το Βαγγέλη  Μπαγουράκη του Ανάστο, την Ελένη Χανιωτάκη του Σταμάτη, την Ελένη Παραδεισανού του Στέλιο, την Ελένη Μαριδάκη του Γεωργίου, την Ελένη Καπαρού του Βασίλη και τη Βαγγελιώ Κορωνάκη του Στέλιο.

Με πολλές οικονομικές δυσκολίες τελείωσε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, σπούδασε Γεωπόνος, παντρεύτηκε την εκλεκτή της καρδιάς του Χρυσούλα, απέκτησε μαζί της ένα γιο, τον οποίο  αξιώθηκε να χαρεί έστω για λίγο.

Παράλληλα με τις σπουδές του ασχολήθηκε με πολλές δραστηριότητες, για να βοηθήσει το χωριό μας που το υπεραγαπούσε.

Υπήρξε από τους πιο δραστήριους χωριανούς απόδημους της Αθήνας, για την συλλογή των απαιτούμενων υπογραφών δημιουργίας του Συλλόγου Αϊγιαννιωτών της Αθήνας, το έτος 1981.

Εμπνεύστηκε την ίδρυση πολιτιστικού Συλλόγου και στο χωριό, τον οποίο ουσιαστικά ίδρυσε ο ίδιος, λίγο πριν το θάνατό του, με την επωνυμία : Πολιτιστικός Επιμορφωτικός και Εξωραϊστικός Σύλλογος Άϊ Γιάννη Αμαρίου «Ο Κυμινάρης», το έτος 1987. Πήγαινε πόρτα πόρτα το χωριό, για να συγκεντρώσει τις απαραίτητες υπογραφές δημιουργίας του Συλλόγου, ο οποίος όμως αδρανοποιήθηκε λόγω του θανάτου του και δραστηριοποιήθηκε ουσιαστικά το έτος 2001.

Πρωτοστάτησε, ενδιαφέρθηκε και πέτυχε να γίνεται η συγκέντρωση γάλατος στις δεξαμενές του υπογείου του πολιτιστικού κέντρου και να μεταφέρεται το γάλα στην Ένωση Γεωργικών Συνεταιρισμών Ρεθύμνης, χωρίς μεσάζοντες, προς όφελος τωναραγωγών κτηνοτρόφων.

Συμμετείχε με προσωπική εργασία, σε κάθε κοινωφελές έργο του χωριού και μάλιστα ο ίδιος είχε φυτέψει δυο φοίνικες, που μέχρι πριν λίγα χρόνια υπήρχανε στη βορεινή πλευρά του Ιερού Ναού των Αγίων Τεσσάρων Μαρτύρων..

Είχε μεγάλη αγάπη για το χωριό μας, την Κρήτη γενικότερα, τις παραδόσεις, τα ήθη και τα έθιμά της, γι αυτό υπήρξε καλός χορευτής σε γνωστό πολιτιστικό σωματείο της Αττικής με την αδερφή του Τασούλα και μάλιστα προσπάθησε να μάθει να παίζει και λύρα. Σε όλες τις κοινωνικές εκδηλώσεις και παρέες, σε Αθήνα και χωριό, ήτανε από τους πρώτους και όλοι λέγανε, πάμε στου Γεωπόνο για πιοτό και γλέντι. Και βέβαια πάντα η Αλεξάνδρα πρόσχαρη με το μπουκάλι και το βρισκούμενο στο χέρι.

Ήτανε μερακλής, καλόκαρδος, καλοκάγαθος, χουβαρντάς, αγαπητερός  και έδινε την ψυχή του σ’ όλο τον κόσμο. Ήθελε να βλέπει τους χωριανούς αγαπημένους, να σμίγουνε σε χορούς και εκδηλώσεις, να είναι πάντα ενωμένοι. Ήτανε οραματιστής, ονειροπόλος, ιδεολόγος, έντιμος και δίκαιος. Ανήσυχο πνεύμα, πίστευε σε ένα ιδανικό κόσμο, της δικαιοσύνης, της ανθρωπιάς και της εντιμότητας. Επεδίωκε την ανάπτυξη του τόπου, για τον οποίο είχε επιλέξει και αφιερώσει τις πανεπιστημιακές σπουδές του. Υπερασπιζότανε τα συμφέροντα του καταπιεζόμενου αγρότη, του εργάτη, του φτωχού και του ανήμπορου. Βοήθησε πολλούς χωριανούς και άλλους συνεπαρχιώτες σε δουλειές και ιδιαίτερα να παίρνουνε τις επιδοτήσεις τους. Ευσυνείδητος, με ιδιαίτερες ευαισθησίες, διακρινότανε για την ευθύτητα και λεπτότητα του χαρακτήρα του. Υπήρξε ένας ξεχωριστός άθρωπος για το χωριό μας και όχι μόνο.

Δυστυχώς η πρόωρη και αναπάντεχη αναχώρησή του, στα τριαντατέσσερά του χρόνια, την Τρίτη στις 27 Σεπτεμβρίου του 1988, με τον τρόπο που εκείνος επέλεξε, δημιούργησε ένα μεγάλο κενό και αναπάντητα ερωτηματικά, στο οικογενειακό του περιβάλλον, στους γνωστούς και φίλους του και  στην κοινωνία του Άϊ Γιάννη. Μας άφησε ένα κενό, ένα γιατί, που δεν υπάρχει απάντηση, γιατί πήρε μαζί του το μυστικό. Έφυγε πολύ νωρίς ενώ είχε πολλά να δώσει, για ένα καλύτερο κόσμο, που πάντα ονειρευότανε. Έφυγε τόσο νωρίς, που δεν πρόλαβε κι ο ίδιος να χαρεί τους κόπους του και τη ίδια τη ζωή να του χαμογελάσει. Αντίθετα, βύθισε στο πένθος ολόκληρη την οικογένειά του και όλους εμάς που τον ζήσαμε έστω για λίγο.

Προσωπικά πιστεύω πως και ο Νίκος πρέπει να προστεθεί στις σπουδαίες προσωπικότητες του χωριού μας, γιατί στο σύντομο πέρασμά του από τούτη τη ζωή, πρόσφερε πολλά σε πολλούς και  στην κοινωνία μας γενικότερα. Για το λόγο αυτό, αξίζει να γίνει  μια ειδική εκδήλωση από τους πολιτιστικούς Συλλόγους του χωριού μας και ονοματοδοσία ενός δρόμου στο όνομά του. Να  ονομαστεί ο δρόμος από τη βρύση μέχρι το Δημοτικό Σχολείο : ΟΔΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΠΑΡΟΥ (ΓΕΩΠΟΝΟΥ). Θα είναι μεγάλη τιμή στη μνήμη του. Ας προστεθεί στις πολιτιστικές εκδηλώσεις του χωριού, που κάθε χρόνο γίνονται τον Αύγουστο  με εξαιρετική επιτυχία. Και βέβαια υπάρχουνε και άλλα πρόσωπα που προσφέρανε και αξίζουνε ιδιαίτερης τιμής για την προσφορά τους. Ας γίνει λοιπόν η αρχή. Προσωπικά είμαι στη διάθεση όποιου με χρειαστεί, με όλο το υλικό που βρίσκεται στο αρχείο μου.

Ας είναι αιωνία η μνήμη του.