Προστασία της βιοποικιλότητας σε ελαιώνες της Μεσαράς

«Life IGIC – Βελτίωση πράσινων υποδομών σε αγροτικά οικοσυστήματα: Επανασύνδεση φυσικών περιοχών μέσω αντιμετώπισης του κατακερματισμού οικοτόπων»: Αυτός είναι ο τίτλος του νέου έργου που ξεκίνησε στην περιοχή της Δυτικής Μεσαράς, στα νότια του νομού Ηρακλείου, στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού προγράμματος Life+.

Το έργο Life IGIC, που ξεκίνησε από τις αρχές του Φθινοπώρου, στοχεύει στην ανάπτυξη «Πράσινων» ή «Οικολογικών», υποδομών (ΠΥ) καθώς και υποστηρικτικών αειφόρων μεθόδων καλλιέργειας σε πιλοτικούς ελαιώνες.

Η τοποθεσία

Η τοποθεσία του έργου (Δυτική Μεσαρά) περιβάλλεται από περιοχές Natura 2000 και χαρακτηρίζεται από σημαντική κοινωνικο-οικονομική, πολιτιστική, οικολογική και γεωργική αξία. Ωστόσο, η αλλαγή χρήσης γης προς μια εντατική μορφή γεωργίας, οδήγησε τις τελευταίες δεκαετίες σε μείωση των φυτικών και ζωικών ειδών και σε απώλεια των οικοτόπων, με σημαντικές συνέπειες στη συνολική βιοποικιλότητα και τις οικολογικές συνθήκες της περιοχής.

Ο κύριος στόχος του έργου είναι η ανάπτυξη ενός δικτύου «Πράσινων Υποδομών» το οποίο θα παίξει επιδεικτικό ρόλο σε περιφερειακό, εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο, βοηθώντας ταυτόχρονα την διατήρηση της βιοποικιλότητας, ενισχύοντας τις υπηρεσίες που προσφέρουν τα αγροοικοσυστήματα και παρέχοντας τη βάση για την επανασύνδεση των υφιστάμενων προστατευόμενων φυσικών περιοχών.

Συγκεκριμένα οι στόχοι του έργου είναι

• Η ανάπτυξη ενός δικτύου “Πράσινων Υποδομών” και υποστηρικτών αειφόρων μεθόδων καλλιέργειας σε αγροτικές τοποθεσίες (ελαιώνες) που περιβάλλονται από περιοχές Natura,
• Η βελτίωση και παροχή ενδιαιτημάτων και ενίσχυση της κατάστασης διατήρησης ειδών χλωρίδας και πανίδας,
• Η στήριξη της περαιτέρω ανάπτυξης “Πράσινων Υποδομών” με συγκροτημένες προτάσεις προς τους ενδιαφερόμενους συντελεστές και κέντρα λήψεως αποφάσεων, μέσω: α) περιφερειακών και εθνικών πρωτοβουλιών πιστοποίησης και επισήμανσης του έργου και β) ευαισθητοποίηση του κοινού και εκπαιδευτικές δραστηριότητες,
• Η σύνταξη μιας εμπεριστατωμένης πρότασης προς τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο όσον αφορά συγκεκριμένους στόχους της Εθνικής Στρατηγικής και του Σχεδίου Δράσης για τη Βιοποικιλότητα, προωθώντας την ανάπτυξη ΠΥ σε μη προστατευόμενες γεωργικές περιοχές,
• Η αξιολόγηση της χρήσης γης, των οικοσυστημάτων και οικοτόπων, και την κατάσταση διατήρησης της περιοχής του έργου, με σκοπό την δημιουργία ενός πρότυπου για την κατάστασης της βιοποικιλότητας, παρέχοντας ταυτόχρονα μεταβιβάσιμα αποτελέσματα σχετικά και με τα οικονομικά οφέλη.

Τα αποτελέσματα

Τα αναμενόμενα αποτελέσματα του έργου είναι καταρχήν η παροχή επιστημονικών και τεχνικών δεδομένων για την εκτίμηση της γεωργικής και περιβαλλοντικής κατάστασης της περιοχής του έργου, καθώς και η δημιουργία ενός πιλοτικού δικτύου σημείων ΠΥ με στόχο:

α) την επιδεικτική και λειτουργική επίδραση στη βελτίωση της συνδεσιμότητας μεταξύ των εγγύτερων προστατευόμενων περιοχών Natura, όσον αφορά τη βιοποικιλότητα, ειδικά των στοχευμένων ειδών,

β) την αναβάθμιση των υπηρεσιών οικοσυστήματος που παρέχονται από τη βιοποικιλότητα, ιδίως των σημαντικών για την αγροτική παραγωγή.

Το έργο αναμένεται επίσης να παράξει μια εμπεριστατωμένη πρόταση ενσωμάτωσης της ανάπτυξης ΠΥ σε υφιστάμενα περιφερειακά και εθνικά συστήματα πιστοποίησης, καθώς και πρωτοβουλίες οικο-τουρισμού και διασύνδεσης με την αγορά αγροτικών προϊόντων, σε συνεργασία με σχετικούς οργανισμούς, παράγοντες του τουρισμού και τη βιομηχανία τροφίμων.

Προτίθεται επίσης να συμβάλει στην αύξηση της ευαισθητοποίησης, του εθελοντισμού και της παροχής εκπαίδευσης σε παράγοντες της υπαίθρου, των κέντρων χάραξης πολιτικής και του κοινού σχετικά με το θέμα της ανάπτυξης ΠΥ και υποστηρικτικών μεθόδων αειφόρου γεωργίας, όσον αφορά τη σημασία τους όχι μόνο για το περιβάλλον αλλά και για την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη.

Το έργο συγχρηματοδοτείται από την Ε.Ε. συντονίζεται από τον ΕΛΓΟ – Δήμητρα, και συμμετάσχουν το Πανεπιστήμιο Κρήτης – Μουσείο Φυσικής Ιστορίας, το ΤΕΙ Κρήτης και το ΙΤΕ.