Σχολή Ασωμάτων: Από τους κήπους με σιντριβάνια & παγώνια, στην απόλυτη ερήμωση… και στην αναγέννηση

“Συνάντηση εργασίας” αναφορικά με το έργο της Σχολής Ασωμάτων στο Αμάρι, είχε την περασμένη Πέμπτη 8 Οκτωβρίου η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου,  Μαρία Λιονή, με τον Πρύτανη του “Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου”, καθηγητή Νίκο Κατσαράκη, στην Πρυτανεία του Ιδρύματος στο Ηράκλειο.

Κατά τη συνάντηση συζητήθηκαν διαδικαστικά και θέματα λειτουργίας του υπό σύσταση Φορέα Αστικού μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, που θα διαχειρίζεται τo Δίκτυο έρευνας και Κτηνοτροφικής Ανάπτυξης Σχολής Ασωμάτων.

 Ο Πρύτανης του ΕΛΜΕΠΑ ανταποκρίθηκε θετικά στην πρόσκληση της κας Λιονή για συνεργασία, δηλώνοντας ότι το Ελληνικό Μεσογειακό Πανεπιστήμιο θα συμμετάσχει στην Επιστημονική Επιτροπή του υπό σύσταση Φορέα (σημειώνεται ότι στην εν λόγω επιτροπή συμμετέχει και το ΙΤΕ) προσφέροντας την τεχνογνωσία και την επιστημονική του συνδρομή.

Πέραν της Σχολής Ασωμάτων η κα Λιονή και ο κ. Κατσαράκης είχαν τη δυνατότητα να συζητήσουν για την εν γένει λειτουργία του παραρτήματος Ρεθύμνου του Ελληνικού Μεσογειακού Πανεπιστημίου και κυρίαρχα του κτιριακού ζητήματος. Όπως τονίστηκε έχουν ήδη γίνει οι απαραίτητες ενέργειες αναφορικά στη μετεγκατάσταση των υφιστάμενων Σχολών, αλλά και των υπό ίδρυση του ΕΛΜΕΠΑ, σε εκτάσεις στην περιοχή του Γάλλου. Σε ό,τι αφορά τέλος στο κτιριακό του Κέντρου Φυσικής Πλάσματος & Laser του Ιδρύματος, που εδρεύει στα Τρία Μοναστήρια, η κα Λιονή δήλωσε ότι πρόσφατα ξεπεράστηκαν τα τεχνικά ζητήματα, που είχαν δημιουργήσει πρόβλημα στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των εγκαταστάσεων.

Πρότυπο Κέντρο

Το Μάρτιο του 2019 ο τότε Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Σταύρος Αραχωβίτης και ο Περιφερειάρχης Σταύρος Αρναουτάκης υπόγραψαν πρωτόκολλο παράδοσης (από το Υπουργείο) παραλαβής (από την Περιφέρεια) 13 ακινήτων, με στόχο την αναβίωση και αναβάθμιση της Γεωργικής Σχολής Ασωμάτων στο Δήμο Αμαρίου Ρεθύμνου σε πρότυπο κέντρο μάθησης, εκπαίδευσης, και έρευνας του πρωτογενή τομέα.

Τα 13 ακίνητα του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας Ασωμάτων, έχουν συνολικό εμβαδό 502.983,73 τ.μ. και βρίσκονται στο Δήμο Αμαρίου . Σκοπός της παραχώρησης ήταν  η αξιοποίηση – αναβάθμιση-επαναλειτουργία του Σταθμού Γεωργικής Έρευνας και του Πρακτικού Γεωργικού σχολείου Ασωμάτων και η δημιουργία πρότυπου αγροκτήματος επιδεικτικού χαρακτήρα με καθοριστικό ρόλο στην εκπαίδευση & στην έρευνα που θα συμβάλει στην ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα, της αγροδιατροφής, στην δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Η Μονή… που έγινε Σχολή

Η Μονή Ασωμάτων ιδρύθηκε κατά τη Β’ Βυζαντινή Περίοδο, καθώς σε έγγραφο του 13ου αιώνα αναφέρεται το Μοναστήρι του Μιχαήλ Αρχαγγέλου, με το οποίο και ταυτίζεται. Στην κατάληψη της Κρήτης από τους Οθωμανούς πυρπολήθηκε.

Κατά τον 18ο αιώνα στέγασε την Επισκοπή Λάμπης κι όταν ο ηγούμενος της, Μανασσής, έγινε επίσκοπος επιμελήθηκε ευρείας κλίμακας ανοικοδόμηση του μοναστηριού. Κατά την επανάσταση του 1821 εγκαταλείφθηκε για μικρό χρονικό διάστημα και λίγο αργότερα ανασυγκροτήθηκε, όταν και γνώρισε μεγάλη ακμή.

Η μονή είναι γνωστή σήμερα κι ως Σχολή Ασωμάτων, καθώς από το 1927 παραχωρήθηκε για την εγκατάσταση της Γεωργικής Σχολής Αμαρίου και έπαψε να λειτουργεί ως μοναστήρι. Η σχολή αποτέλεσε ένα από τα σημαντικότερα ερευνητικά ιδρύματα της Κρήτης, προσελκύοντας ακόμη και επισκέπτες που έρχονταν εκδρομή για να θαυμάσουν τους ωραίους κήπους με τα σιντριβάνια και τα παγώνια. Η αναστύλωση του συγκροτήματος άνοιξε το δρόμο για την πραγματική αναγέννηση του. [Η ασπρόμαυρη φωτό είναι από το Cretan magazine, στο οποίο την παραχώρησε ο Μάνος Γοργοράπτης, Γραμματέας του Οργανισμού Διοίκησης Μοναστηριακής Περιουσίας Νομού Ρεθύμνου].