Νότια Κρήτη
Στον Άγιο Ελευθέριο της ρεματιάς στο Ζαρό
Προστάτης των εγκύων γυναικών που επικαλούνται τη βοήθεια του για τους δώσει «καλή λευτεριά».
Με αφορμή την εορτή του Αγίου Ελευθερίου που τιμάται την Παρασκευή 15 Δεκεμβρίου, ανάβουμε ένα κερί στο αφιερωμένο στη χάρη του ξωκλήσι που βρίσκεται στην έξοδο του Κάτω Ζαρού νοτιοδυτικά στον δρόμο για το Λαλουμά.
Η εκκλησία είναι κτισμένη στο βάθος της ρεματιάς που καταλήγει στο Φράγμα Φανερωμένης, στην έξοδο του χωριού, δίπλα στην κοίτη του Κουτσουλίδη ποταμού.
Η επίσημη χρονολογία που αναγράφεται πάνω από το ανώφλιο της πόρτας του πετρόκτιστου ναού είναι το 1912.


Παλιότερα, την εποχή της δικτατορίας, η εκκλησία υπήρξε καταφύγιο των παλιοημερολογητών όπου πάντα με προφυλάξεις τελούσαν εκεί τις θείες λειτουργίες τους κ.α θρησκευτικές τελετές. Πολύ ενδιαφέρον παρουσιάζει το σκαλιστό τέμπλο του Ναού με ξεχωριστές παραστάσεις και εικόνες.
Ο βίος του: Ο Άγιος Ελευθέριος γεννήθηκε στη Ρώμη τον 2ο αιώνα, από πλούσιο πατέρα, τον οποίο έχασε νωρίς. Ανατράφηκε από τη μητέρα του Ανθία, η οποία είχε μεταστραφεί στον χριστιανισμό από μαθητές του Αποστόλου Παύλου. Σε ηλικία μόλις 15 ετών χειροτονήθηκε διάκονος, στα 17 του πρεσβύτερος και στα 20 του ο Πάπας Ανίκητος του ανέθεσε τον επισκοπικό θρόνο της περιοχής του Ιλλυρικού (σημερινής Αλβανίας).
Ο Ελευθέριος μαρτύρησε, όταν αυτοκράτορας της Ρώμης ήταν ο Αδριανός, ο οποίος τον υπέβαλε σε φρικτά βασανιστήρια για να απαρνηθεί την πίστη του. Τη σκηνή του μαρτυρικού θανάτου του παρακολουθούσε η μητέρα του Ανθία, με τους δήμιους να σκοτώνουν και την ίδια με αποκεφαλισμό.


Την ημέρα της εορτής του Αγίου Ελευθερίου, η εκκλησία τιμά και τη μνήμη της μητέρα του Ανθίας μαζί με τη μνήμη και των δύο δημίων που τον αποκεφάλισαν αλλά τελικά αποκεφαλίστηκαν και οι ίδιοι γιατί πίστεψαν στον Χριστό.
Ο Άγιος Ελευθέριος θεωρείται προστάτης των εγκύων γυναικών που επικαλούνται τη βοήθεια του για τους δώσει «καλή λευτεριά».