Στον Άη Γιώργη της Κουρτοκεφάλας

Του Γιάννη Φραγκιαδάκη

Πολύς ήταν ο κόσμος που έδωσε το παρών στον εγκαταλειμμένο οικισμό Κούρτες όπου βρίσκεται το ξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου, της ενορίας Κάτω Ζαρού, ανήμερα της εορτής του.

Στην Ιερά και λαμπρή πανήγυρη που έγινε το πρωί της Τετάρτης 23 Απριλίου συμμετείχε σύσσωμο το χωριό με τη νεολαία να πρωτοστατεί στο πλούσιο τραπέζι που ακολούθησε επί τόπου κι αμέσως μετά τη Θεία λειτουργία.
Ο Ιερέας του χωριού παπά Γιάννης Χαραλαμπάκης δεν παρέλειψε να τονίσει την ανάγκη αποκατάστασης των φθορών που έχει υποστεί ο Ιερός Ναός,  αλλά και την πρωτοβουλία που ανέλαβε μαζί με άλλους ενορίτες για την αναστήλωση και αποκατάσταση του χώρου γενικότερα.
Όποιος μπορεί να βοηθήσει στο θεάρεστο αυτό έργο μπορεί να έρθει σε επαφή με τον ίδιο και την επιτροπή που έχει συσταθεί.

Οι Κούρτες βρίσκονται 3 περίπου χιλιόμετρα νότια του Ζαρού. Το όνομά τους προέρχεται από το βυζαντινό κούρτη και κώρτη και αυτό από το λατινικό cohors-tis = τόπος κλειστός, αυλή. Στη βυζαντινή περίοδο χρησιμοποιούνταν με τη σημασία του κλειστού χώρου, της μάνδρα. Κόρτη ήταν και βυζαντινό στρατιωτικό τάγμα και ο οικισμός ίσως υπήρξε έδρα στρατιωτικών σωμάτων.

Στην περίοδο της τουρκοκρατίας ο τούρκικος πληθυσμός κατοικούσε στις Πάνω Κούρτες ενώ ο χριστιανικός χαμηλότερα. Σήμερα από τον οικισμό σώζονται δυο τμήματα σε ερειπιώδη κατάσταση οι Πάνω και οι Κάτω Κούρτες, ενώ από το Μεσοχώρι σώζεται μόνο ο ιερός ναός των Τριών Ιεραρχών.

Εκτός από τον αγροκτηνοτροφικό χαρακτήρα του οικισμού επιβίωνε έως και τις αρχές του προηγούμενου αιώνα μια παράδοση αγγειοπλαστικής . Ακόμα και σήμερα στις Κάτω Κούρτες σώζονται ερείπια από ένα καμίνι. Στην περιοχή νότια και δυτικά από τον τρίκορφο λόφο της Κουρτοκεφάλας έχουν βρεθεί σημαντικά αρχαιολογικά ίχνη και αρχαίοι τάφοι υστερομινωικής εποχής.

Στην ανατολική πλευρά του λόφου σώζεται σε καλή κατάσταση το υδραγωγείο που χρονολογείται τον 1ο με 2ο αιώνα μ. Χ. Περιλαμβάνει δυο τεχνητά σπήλαια μικρών διαστάσεων όπου στο βάθος στάζει νερό . Στη συνέχεια αυτό μέσω λαξευτών αυλακιών, οδηγείται σε κοντινή δεξαμενή ορθογωνικής κάτοψης.