Η διαχρονική αξία των Γραμμάτων  

Γράφει ο Γιώργος Ζωγραφάκης

Συχνά, ως δάσκαλος επί πολλά χρόνια, ιδιαίτερα την ημέρα των Τριών Ιεραρχών, προσπαθούσα να φέρνω στα παιδιά μου, στους μαθητές μου, παραδείγματα, που να καταδεικνύουν την αξία των γραμμάτων…

Παραδείγματα είτε μέσα από τον Καζαντζάκη και ένα από τα αριστουργήματα της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας, τον «Καπετάν Μιχάλη», είτε από το επίσης αριστούργημα της λογοτεχνίας μας, το «Ένα παιδί μετράει τ’ άστρα», του Μενέλαου Λουντέμη.

Όμως σήμερα, θα ήθελα, πέρα από τα δυο αυτά παραδείγματα, να σημειώσω και κάτι προσωπικό: Δεν εννοώ το παιδικό και νεανικό μου πάθος με ό,τι εύρισκα τυπωμένο, όσο ένα περιστατικό που με ’κανε τότε, ίσως για πρώτη φορά, να πάρω στα πολύ σοβαρά το δασκαλίκι μου.

Ήταν 1961, ήμουν Αρχισμηνίας Αεροπορίας (!) –το θαυμαστικό για το… αξιόλογο μηνιάτικο που έπαιρνα- Εκεί γνώρισα και καλούς φίλους, ως συναδέλφους: Τον αξέχαστο Βρασίδα Κυριαφίνη, τον Πάνο Βεροιώτη, τον Φώτη Ταλέα κ.α. Όμορφα χρόνια… -νεότης γαρ…  

Υπηρετώντας στην Αθήνα, νοίκιασα ένα δωμάτιο εκεί κάτω στον Άλιμο. Σπιτονοικοκυρά είχα μια γιαγιά, σίγουρα πάνω από 70 χρονών, η οποία με έβλεπε με εμφανή επιφυλακτικότητα, με το ζόρι μου έλεγε καλημέρα. Τέλος πάντων, αυτό δεν ήταν περίεργο, φαίνεται πως κι εγώ την έβλεπα το ίδιο, το περίεργο ήταν αυτό που συνέβη ξαφνικά: Η κυρά Παναγιώτα, από κάποια μέρα και μετά, άλλαξε εντελώς απέναντί μου. Χαμόγελα, καλημέρες, ολοφάνερη αλλαγή. Και ακόμη, μετά μια δυο μέρες, μόλις με είδε, με πολλά χαμόγελα μου λέει, «κύριε Γιώργο, πότε θα ρθείτε να σας φτιάξω έναν καφέ, τόσο καιρό δεν καταδεχτήκατε να μπείτε στο σπίτι μου», τι να καταδεχτώ, ακόμα και το νοίκι το έπαιρνε στην πόρτα, τέλος πάντων, την άλλη μέρα πήγα, χαρές η γιαγιά, κεράσματα, και από πού είσαι κ. Γιώργο και τι κάνουν οι δικοί σου και άλλα παρόμοια. Απορούσα εγώ, ώσπου ξαφνικά μου έσκασε το μυστικό: κ. Γιώργο, είναι αλήθεια ότι είσαι δάσκαλος; Ναι, λέω εγώ, πού το έμαθε σκεφτόμουν, ώσπου μου λέει: Ξέρεις, κ. Γιώργο, ότι πάω σχολείο!; Σε νυχτερινό. Κι έχουμε έναν ωραίο δάσκαλο. Και πιάνει μια μικρή κορνίζα, δεν την είχα προσέξει, και περήφανη μου δείχνει καμιά δεκαπενταριά μεγάλους ανθρώπους, στην ηλικία της οι πιο πολλοί, γυναίκες οι περισσότερες. Να η τάξη μου, μου λέει. Είδα, απορημένος τη φωτογραφία, ανάμεσα στους γερόντους αυτούς, ένας νεαρός δάσκαλος, ήταν δεν ήταν 22-23 χρονών, προφανώς αδιόριστος, «νομαρχιακούς» τους λέγαμε τότε. Κι αμέσως μετά –άναυδος εγώ – μου φέρνει ένα τετράδιο που έγραφε την «αντιγραφή» της, γραφή και εικόνα Δευτέρας Δημοτικού!

  Αυτή την εικόνα, αυτή τη σκηνή, δεν θα την ξέχασα ποτέ. Κι ίσως από τότε, ένιωσα το «δασκαλίκι» μου αρκετά ψηλότερα, από κει που, για διάφορους λόγους, το είχα ως τότε.

  Αυτά τα ολίγα για τα «Γράμματα» και την αξία τους, γι αυτό και ο καημός πολλών γονιών, ιδιαίτερα φτωχών οικογενειών, «μάθε, παιδί μου, γράμματα», κατανοητός. Διαχρονικά θεωρείται η προϋπόθεση, δρόμος να φύγει κανείς από την αφάνεια και ν’ ανέβει ψηλά, να γίνει «άνθρωπος»! –αλλά και να προκόψει στη ζωή του.

Ο Γιώργος Ι. Ζωγραφάκης είναι σ. δάσκαλος

& συγγραφέας, από το Ζαρό Δήμου Φαιστού