Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας: Η πρωτοπόρα Καλλιρρόη Παρρέν από το Αμάρι

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, που έχει καθιερωθεί να είναι η 8η Μαρτίου, αξίζει να σταθούμε σε μια πρωτοπόρα Κρητικιά: Ήταν 9 Μαρτίου του 1887, όταν εκδόθηκε στην Ελλάδα η πρώτη γυναικεία εφημερίδα. Η «Εφημερίς των Κυριών», μια ιδέα της Καλλιρρόης Παρρέν, από τα Πλατάνια Αμαρίου Ρεθύμνου, που υπήρξε μια από τις πρώτες Ελληνίδες φεμινίστριες.

Η δυναμική Ρεθυμνιώτισσα, επηρεασμένη από τον αγώνα των Σουφραζετών, δημιούργησε ένα έντυπο αποκλειστικά για κυρίες. Τη συγγραφική ομάδα συγκρότησαν γυναίκες του πνεύματος και της τέχνης, που επεδίωκαν μέσω της εφημερίδας, ίσα δικαιώματα στην εκπαίδευση και την εργασία. Η Παρρέν εκτός από εκδότρια, διεκδίκησε επάξια και τον τίτλο της πρώτης Ελληνίδας δημοσιογράφου, γράφοντας καυστικά κείμενα με το ψευδώνυμο «Εύα Πρενάρ» (αναγραμματισμός του επιθέτου της). «Η Ελληνίς δύναται να αναλάβη τον της αναπτύξεώς της αγώνα μόνη, χωρίς την συνδρομήν του ανδρός. Διότι ούτος αδιαφορεί και εν τω εγωισμώ του εν επιθυμεί και θέλει, την δουλικήν υποταγήν της γυναικός εις τα νεύματά του», έγραφε στο πρώτο φύλλο της εφημερίδας η ελληνίδα εκδότρια. Η «Εφημερίς των Κυριών» στην αρχή ήταν εβδομαδιαία. Αργότερα έβγαινε δύο φορές το μήνα, μέχρι που το 1918 σταμάτησε να κυκλοφορεί – η Παρρέν εξορίστηκε στην Ύδρα, για τα πολιτικά της φρονήματα.

Ρίζες από Πλατάνια

Η Καλλιρρόη Σιγανού, που αργότερα έμεινε γνωστή με το επώνυμο Παρρέν, γεννήθηκε στα Πλατάνια Αμαρίου το 1861. Σε ηλικία έξι χρόνων, ο πατέρας της Στυλιανός Σιγανός την πήρε από την Τουρκοκρατούμενη Κρήτη για να εγκατασταθούν στην Αθήνα. Ο ίδιος έγινε Πρόεδρος της Επιτροπής Κρητών Προσφύγων στην Αθήνα και φρόντισε η κόρη του να λάβει επιμελημένη μόρφωση. Η Καλλιρρόη πέρασε τα σχολικά της χρόνια στη Σχολή Σουρμελή στον Πειραιά και στη γαλλική Σχολή Καλογραιών. Το 1878 αποφοίτησε από το Αρσάκειο, έχοντας πάρει το πτυχίο της δασκάλας. Τα δύο επόμενα χρόνια της τα πέρασε στην Οδησσό της Ρωσίας, ως διευθύντρια στο παρθεναγωγείο της ελληνικής κοινότητας. Επιστρέφοντας στην Αθήνα, γνώρισε τον Κωνσταντινοπολίτη δημοσιογράφο γαλλικής καταγωγής, Ιωάννη Παρρέν, τον οποίο και παντρεύτηκε. Ο άντρας της έγινε αργότερα ο ιδρυτής και ο πρώτος διευθυντής του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων. Εκείνος μάλιστα ήταν που την ενθάρρυνε να ακολουθήσει το επάγγελμα της δημοσιογραφίας και τη συνέστησε στους ανθρώπους του χώρου. «Παρακολουθούσα τας συζητήσεις των δημοσιογράφων και σιγά σιγά εξύπνησε μέσα μου και πάλιν ο πόθος να γράψω, όπως αυτοί, όχι μόνον για τον εαυτόν μου αλλά και για τους άλλους», έλεγε χρόνια μετά η πρωτοπόρος Καλλιρρόη Παρρέν… 

Στις 15 Ιανουαρίου 1940, η σπουδαία αυτή αγωνίστρια του γυναικείου κινήματος έφυγε από τη ζωή, αφού υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο, έχοντας πριν τιμηθεί με το «Χρυσό Σταυρό του Τάγματος του Γεωργίου Β’».

«Είμαι ευτυχής»

Το έργο της αναγνωρίστηκε από την Ακαδημία Αθηνών και το Δήμο Αθηναίων, ο οποίος θέλησε να αποδώσει φόρο τιμής στη μνήμη της, τοποθετώντας το 1992 προτομή της στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών. Η Καλλιρρόη Παρρέν φαίνεται να έφυγε πλήρης και ευτυχισμένη από την αγωνιστική της πορεία, ενώ πριν το θάνατό της είχε δηλώσει: «Είμαι ευτυχής και ήσυχη πλέον μπορώ να αναπαυθώ, εφ’ όσον αισθάνομαι ότι αφήνω μίαν ανθηράν βλάστησιν της σποράς, την οποίαν εμείς, αι ολίγαι πρωτοπόροι, εσπείραμεν εις την τότε άγονον και πετρώδη γην και είμαι βεβαία ότι από σας, καλαί μου συνεργάτιδες, θα δημιουργηθή η τελεία γυναίκα της αύριον».