Κρητική – Μεσογειακή διατροφή: Η μελέτη των 7 χωρών

Γράφει: Ξενοκτιστάκης Χάρης
Διατροφολόγος

Γιατί Κρητική και όχι μεσογειακή διατροφή;

Είναι η Μεσογειακή και η Κρητική διατροφή το ίδιο πράγμα; Και αν είναι γιατί δεν λέμε Κρητική παράλληλα με το μεσογειακή;  Αν δεν είναι τότε που είναι χαμένος ο όρος Κρητική διατροφή;

Ο όρος Μεσογειακή Διατροφή αναφέρθηκε για πρώτη φορά από τον Ancel Keys περίπου το 1975-1980 και αφορούσε την κρητική διατροφή.  Την ίδια άποψη, ότι όταν μιλάμε για Μεσογειακή Διατροφή, εννοούμε την Κρητική Δίαιτα, αφουγκράζεται και ο γάλλος ερευνητής Serge Renaud, ο οποίος εφάρμοσε την κρητική διατροφή σε άτομα που είχαν υποστεί έμφραγμα και βρίσκονταν υπό ιατρική παρακολούθηση.

Στην πορεία οι Ferro-Luzzi & Sette (1989) προτείνανε τον τρόπο διατροφής που ακολουθούσαν οι κάτοικοι της Νότιας Ιταλίας το 1960 ενώ ο Willet (1995) πρότεινε ότι αφού το ελαιόλαδο είναι βασική πηγή λίπους στην Κρήτη και στην Ιταλία να ακολουθηθεί ο τρόπος διατροφής των ελαιοπαραγωγικών περιοχών. 

Από τότε, διάφορες χώρες θέλησαν να οικειοποιηθούν τον όρο και να τον χρησιμοποιήσουν εμπορικά. Και κάπου εκεί μας έκλεψαν εν ψυχρό και δυστυχώς χωρίς αντίδραση.

Η Μεσόγειος θάλασσα περιβάλλεται από 23 χώρες. Οι 12 από αυτές, ανήκουν στα παράλια της Νότιας Ευρώπης, οι 6 στα μεσογειακά παράλια της Ασίας και οι 5 στα Βόρεια παράλια της Αφρικής. Οι χώρες αυτές λοιπόν που διαφέρουν στην κουλτούρα, τον πολιτισμό, την θρησκεία, την γεωγραφική θέση, τα προϊόντα που παράγουν, την οικονομία και το κοινωνικό επίπεδο, δεν έχουν ενιαία διατροφή.  Το ελαιόλαδο μπορεί να είναι κοινός παράγοντας αλλά δεν δικαιολογεί ούτε ποιοτικά ούτε ποσοτικά την θεωρεία της ενιαίας διατροφής. Και φυσικά δεν υπάρχει ταύτιση ούτε στα υπόλοιπα τρόφιμα.  Επιπλέον οι βόρειες περιοχές των μεσογειακών χωρών έχουν εντελώς διαφορετικά διατροφικά πρότυπα σε σχέση με τις νότιες.

Οπότε είναι εμφανές ότι ο όρος Μεσογειακή Διατροφή δεν είναι λογικός, δεν έχει βάση. Δυστυχώς ως Ελλάδα δεν έχουμε αντιδράσει ως οφείλαμε με αποτέλεσμα ο κόσμος να ξέρει , λανθασμένα, για την Μεσογειακή και όχι για την Κρητική διατροφή όπως είναι το σωστό.   Πόσο σημαντικό είναι αυτό;  Όταν μιλάμε για το καλύτερο πρότυπο διατροφής παγκοσμίως είναι απίστευτα σημαντικό.  Η Ελλάδα είναι γνωστή παγκοσμίως για διάφορες αιτίες, κυρίως για το παρελθόν της.  Η Κρητική διατροφή θα μπορούσε να είναι η πιο σημαντική ίσως, σύγχρονη συνεισφορά της Ελλάδας στον κόσμο. 

Ποια είναι η Κρητική διατροφή;

Η Κρητική Διατροφή σε γενικές γραμμές περιλαμβάνει τα εξής:

• Αυξημένη κατανάλωση λίπους
  • Επικρατούν τα μονοακόρεστα λιπαρά οξέα (ελαιόλαδο και ελιές)
  • Χαμηλή πρόσληψη κορεσμένων λιπαρών οξέων
• Μεγάλη πρόσληψη μη επεξεργασμένων υδατανθράκων
• Μεγάλη πρόσληψη φρούτων και λαχανικών
• Μεγάλη κατανάλωση οσπρίων
• Μέτρια κατανάλωση ψαριών (ανάλογα με την περιοχή)
• Μικρή κατανάλωση κρέατος και παραγώγων
• Μικρή προς μέτρια κατανάλωση γάλατος και παραγώγων
• Μέτρια κατανάλωση αυγών (2-3 εβδομάδα)
• Μέτρια κατανάλωση ξηρών καρπών
• Μέτρια κατανάλωση κρασιού