Διαμαρτυρία από το Δ.Σ. Γόρτυνας για την αλλαγή των όρων δόμησης σε οικισμούς κάτω των 2.000 κατοίκων

Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Γόρτυνας, στην υπ’ αριθμ. 10/2025 (τακτική) συνεδρίασή του, ενέκρινε, ομόφωνα, το ακόλουθο ψήφισμα:

«Το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Γόρτυνας, με αίσθημα ευθύνης απέναντι στην τοπική κοινωνία, στο θεσμό της αυτοδιοίκησης και στην ανάγκη βιώσιμης και ισόρροπης ανάπτυξης της ενδοχώρας της Κρήτης, εξετάζει με ιδιαίτερη ανησυχία τις διατάξεις του Προεδρικού Διατάγματος 129/2025, με το οποίο επιχειρείται η συνολική ρύθμιση του καθεστώτος οριοθέτησης των οικισμών με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκους. Το ως άνω διάταγμα, υπό τον τίτλο «Καθορισμός κανόνων για την οριοθέτηση και πολεοδομική οργάνωση οικισμών με πληθυσμό έως 2.000 κατοίκους», αντικαθιστά ένα μακροχρόνιο πλέγμα νομολογιακά παγιωμένων διοικητικών πρακτικών και αποφάσεων, εισάγοντας ενιαία και αυστηρά πολεοδομικά κριτήρια που δεν λαμβάνουν υπόψη:

-Τις ιδιαιτερότητες της νησιωτικής και ορεινής Ελλάδας,

-Τη μορφολογία και την ιστορική συνέχεια των οικισμών της Κρήτης,

-Τις ανάγκες διατήρησης της κοινωνικής συνοχής και ενίσχυσης της εγκατάστασης νέων σε μικρούς οικισμούς,

-Την αναπτυξιακή δυναμική που προσφέρει η ήπια κατοικία, ο αγροτουρισμός και η βιώσιμη αξιοποίηση της γης.

Ειδικότερα, το Προεδρικό Διάταγμα:

-Εισάγει περιορισμούς στην εκτός σχεδίου δόμηση πλησίον των οικισμών, ακυρώνοντας στην πράξη τη δυνατότητα πολεοδομικής ανάπτυξης για περιοχές που δεν εντάσσονται σε εγκεκριμένα σχέδια,

-Αγνοεί τις προτάσεις της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ) για την ανάγκη σταδιακής εφαρμογής και εξαιρέσεων για περιοχές με ιδιαιτερότητες,

-Προκαλεί ήδη σοβαρή ανασφάλεια δικαίου στους πολίτες και στους επαγγελματίες, αφού ανατρέπεται ένα από δεκαετίες παγιωμένο νομοθετικό καθεστώς.

-Θέτει εν αμφιβόλω την ίδια τη βιωσιμότητα μικρών οικισμών που στηρίζονται οικονομικά στη δυνατότητα δόμησης και ήπιας ανάπτυξης.

-Παραβιάζει σειρά θεμελιωδών αρχών του Συνταγματικού και Διοικητικού Δικαίου όπως η αρχή της ισότητας, της αναλογικότητας, της δικαιολογημένης εμπιστοσύνη του ιδιώτη προς τη Διοίκηση κ.α.

Στο Δήμο Γόρτυνας, οι οικισμοί με πληθυσμό κάτω των 2.000 κατοίκων αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία των οικισμών και συγκεντρώνουν σημαντικό τμήμα του αγροτικού, πολιτιστικού και ιστορικού δυναμικού του τόπου. Η εφαρμογή του νέου θεσμικού πλαισίου, χωρίς ουσιαστικό διάλογο με τις τοπικές κοινωνίες, δημιουργεί έναν αθέμιτο αναπτυξιακό διαχωρισμό ανάμεσα σε περιοχές του ίδιου Δήμου, περιορίζοντας τις δυνατότητες αξιοποίησης ιδιωτικής και δημοτικής γης.

Το Δημοτικό Συμβούλιο θεωρεί ότι η ρύθμιση των θεμάτων οικιστικής ανάπτυξης μικρών οικισμών πρέπει να γίνεται με γνώμονα:

-την αρχή της εγγύτητας και της επικουρικότητας,

-την ανάγκη προσαρμογής στις τοπικές ιδιαιτερότητες και

-τη διατήρηση της δυνατότητας ήπιας δόμησης υπό όρους βιωσιμότητας, ασφάλειας και ιστορικής συνέχειας.

Για τους λόγους αυτούς, το Δημοτικό Συμβούλιο του Δήμου Γόρτυνας:

1.Καταδικάζει το περιεχόμενο του Π.Δ. 129/2025 ως θεσμικό κείμενο που δεν εξυπηρετεί τις ανάγκες της νησιωτικής και αγροτικής Ελλάδας, και ειδικότερα των μικρών Δήμων και οικισμών της Κρήτης.

2.Ζητεί την άμεση αναστολή της εφαρμογής του Π.Δ. 129/2025 και την επανεξέτασή του σε συνεργασία με την ΚΕΔΕ, τους Δήμους και τους τοπικούς φορείς.

3.Καλεί το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να θεσπίσει μεταβατικές διατάξεις για την προστασία των ήδη υφιστάμενων δικαιωμάτων δόμησης και επενδυτικών σχεδίων, με ειδική μέριμνα για τους κατοίκους των μικρών οικισμών.

4.Αναλαμβάνει πρωτοβουλία ενημέρωσης των πολιτών και των τεχνικών φορέων της περιοχής για τις συνέπειες του Π.Δ., και καλεί σε κοινή δράση όλους τους Δήμους της Κρήτης, την Περιφέρεια και τους τοπικούς βουλευτές».