Δίας και Ευρώπη: αποσυμβολισμός του μύθου

Στην αρχαιότητα στην περιοχή της ανατολικής Μεσογείου ζούσε ο βασιλιάς Ανήγορας που είχε νυμφευθεί την Τηλέφασα με την οποία απόκτησε τρεις γιους και μια κόρη την Ευρώπη. Η Ευρώπη ήταν ξακουστή για την ομορφιά της και ο Δίας σαγηνεύτηκε από αυτή και βάλθηκε να την αποκτήσει καταστρώνοντας το σχέδιο της απαγωγής της. Μια μέρα η Ευρώπη μαζί με άλλα κορίτσια μάζευαν λουλούδια από ένα λιβάδι και ξαφνικά εμφανίστηκε ένας άσπρος ταύρος με χρυσά κέρατα. Εκείνες θαμπώθηκαν από την ομορφιά του και πλησίασαν για να τον χαιδέψουν. Ο ταύρος ξάπλωσε στα πόδια της Ευρώπης και αυτή μπήκε στον πειρασμό και ανέβηκε στη ράχη του. Ο ταύρος τότε κάλπασε προς τη θάλασσα και έφτασε στην Κρήτη. Εκεί ενώθηκε με την Ευρώπη κάτω από ένα πλάτανο στην περιοχή της Γόρτυνας. Ο Δίας έμεινε για τρεις ημέρες μαζί της. Η Ευρώπη έμεινε σε «εν-Δία-φέρουσα» κατάσταση και γέννησε τρεις γιούς το Μίνωα, το Ροδάμανθυ και το Σαρπηδόνα και αργότερα την πάντρεψε με το βασιλιά της Κρήτης Αστέριο. Μετά το θάνατο της για να την τιμήσουν οι θεοί έδωσαν το όνομα της στην ήπειρο που εγκαταστάθηκε.

Ο μύθος στην αρχαιότητα ήταν ότι είναι και σήμερα η επιστήμη, όλοι οι μύθοι αντικατοπτρίζουν πραγματικά γεγονότα του παρελθόντος και διαχρονικές αλήθειες. Είναι ένας εξαιρετικά σημαντικός μύθος γιατί μας αποκαλύπτει την μυθολογική καταγωγή μας  και τη σχέση μας με τους υπόλοιπους λαούς. Ο ταύρος ήταν το ιερό ζώο των Μινωιτών και συμβολίζει την ανδρική σεξουαλικότητα. Ο Δίας έπαιρνε συχνά την μορφή ταύρου για να πλησιάσει τις γυναίκες που ποθούσε. Ο μύθος δηλώνει τις μετακινήσεις πληθυσμών στο χώρο της Μεσογείου, οι πρώτοι κάτοικοι της Κρήτης ήρθαν από την ανατολή. Δεν είναι επίσης τυχαία η επιλογή της Κρήτης αφού είναι το νησί όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε ο Δίας. Ο αριθμός τρία (τρεις ημέρες) είναι συμβολικός, μαγικός και η μαθηματική σταθερά κάθε δημιουργήματος στο σύμπαν. Ιστορικά ο μύθος της Ευρώπης συμβολίζει τη μετάβαση της προσπάθειας του ανθρώπου να αναγνωρίσει τη θεία πνευματική καταγωγή του. Η θνητή Ευρώπη ενώνεται με το θεό Δία, ένωση ουρανού και γης (προσωκρατικοί φιλόσοφοι). Στην αρχαιότητα ήταν συχνό φαινόμενο οι αρπαγές γυναικών όπως η ωραία Ελένη που την άρπαξε ο Πάρης και σχετίζονται με το εμπόριο, την μετακίνηση πληθυσμών και πολεμικών γεγονότων.

Ευχαριστώ για την ανάγνωση.

Βιργινία Αλεβιζάκη,

Φιλόλογος.