«Βετεράνος»… σε χωματερή

Η χωματερή του κρητικού νότου -όπου το βρήκαμε, το ανασύραμε και το διασώσαμε, δίνοντας του χρώμα και νέα ζωή!- ασφαλώς δεν ήταν η καλύτερη κατάληξη για το μπιτόνι της φωτογραφίας με ένα πολύ  εντυπωσιακό  παρελθόν, αφού είναι απομεινάρι στην Κρήτη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου …

Επιμέλεια: Γιάννης Φραγκιαδάκης

Στην ιστορία του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, μια από τις λεπτομέρειες που έκαναν τη διαφορά ήταν τα… μπιτόνια βενζίνης. Το 1930 γερμανοί μηχανικοί άρχισαν να κατασκευάζουν μπιτόνια για τη μεταφορά καυσίμων. Το σχέδιο ανήκε στον μηχανικό Βίνζενζ Γκρουνβόγκελ, που υπολόγισε όλες τις ανάγκες του στρατού, για να σχεδιάσει λειτουργικά και ανθεκτικά δοχεία, που θα μετέφεραν το πολύτιμο πετρέλαιο στα μηχανοκίνητα τμήματα. Ήταν φοβερά ανθεκτικά, είχαν έξυπνο χερούλι που επέτρεπε να το κουβαλούν δύο άντρες και το καπάκι μπορούσε να ανοίξει με ένα χέρι. Το εσωτερικό τους ήταν επενδυμένο με πλαστικό για να μην σκουριάζει. Είχαν τέτοιο σχήμα που διατηρούσε λίγο αέρα στο εσωτερικό τους, έτσι ώστε να επιπλέουν στο νερό.

Οι Βρετανοί έκλεψαν την ιδέα των γερμανικών μπιτονιών, επικοινωνώντας με έναν αμερικάνο κατασκευαστή που είχε τα σχέδια των Γερμανών και άρχισαν να τα φτιάχνουν κι οι ίδιοι. Το όνομά τους, «Τζέρι», προέρχεται από το υποκοριστικό που χρησιμοποιούσαν οι Βρετανοί για τους Γερμανούς στρατιώτες. Έως τη λήξη του πολέμου στις 8 Μαΐου του 1945, τα στρατεύματα της Συμμαχίας είχαν χρησιμοποιήσει περίπου 21 εκατομμύρια «Τζέρι». Ο Πρόεδρος των Η.Π.Α., Φρανκλίνος Ρούζβελτ, εξέφρασε τον θαυμασμό του για τα μπιτόνια που άλλαξαν την κατάληξη του πολέμου, λέγοντας χαρακτηριστικά: «Χωρίς αυτά τα μπιτόνια θα ήταν αδύνατον να διασχίσουν τα στρατεύματά μας τη Γαλλία, με την αστραπιαία ταχύτητα που ξεπέρασε και τον βομβαρδισμό του Λονδίνου, το 1940». Πολλά από τα μπιτόνια αυτά συναντάμε ακόμα σε διάφορα χωριά της Κρήτης, αφού φεύγοντας οι Γερμανοί αυτά κατέληξαν στους κατοίκους οι οποίοι τα  χρησιμοποίησαν  ευρέως μέχρι την αντικατάσταση τους από τα πλαστικά. Ένα από αυτά και το μπιτόνι της φωτογραφίας…