“Αποκριγιώματα” και φέτος , Καθαρή Δευτέρα , στην Γέργερη

Φτάνοντας στη Γέργερη Καθαρά Δευτέρα σε προϋπαντεί ένας απόκοσμος θόρυβος από κουδούνια. Είναι λες και κάποιος ξαμόλησε 10 κοπάδια αιγοπρόβατα στους δρόμους του χωριού και τα έβαλε να χοροπηδούν μανιασμένα!! Γιατί η παραδοσιακή Καθαρά Δευτέρα στη Γέργερη δεν έχει μόνο λαγάνες και χαρταετούς, αλλά και αρκουδιάρηδες, μουζώματα, γάμους, κηδείες, καμήλες και ζωόμορφες μεταμφιέσεις.

Τα Αποκριγιώματα αναβιώνουν και αύριο Καθαρή Δευτέρα στη Γέργερη,σε μία προσπάθεια των διοργανωτών να αναδείξουν τα παραδοσιακά έθιμα της περιοχής, που ζουν εδώ και αιώνες και διατηρούνται με πολύ μεράκι από μικρούς και μεγάλους.
Πολλά από τα δρώμενα δεν απαντώνται σε καμιά άλλη περιοχή της Ελλάδας. Χαρακτηριστικότερο από όλα είναι ο “αρκουδίστικος χορός” που έχει τις ρίζες του στην περιοχή και είναι ένα ακατάγραφο έθιμο που χαρακτηρίζει το αποκριάτικο ξεφάντωμα με τη συνοδεία λύρας σε ρυθμό μοναδικό και χορό ιδιαίτερο, βασισμένο σε ξεχωριστή δομή και βήματα, δημιουργώντας ταυτόχρονα πανδαιμόνιο από τον εκκωφαντικό ήχο κουδουνιών. Οι “αρκουδιάρηδες”, όπως λέγονται οι χορευτές, είναι ντυμένοι με προβιές ζώων και φέρουν πάνω τους πολλά κουδούνια για να δημιουργούν εκκωφαντικούς ήχους.
Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε υπαίθριο χώρο στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης, όπου παρουσιάζονται τα δρώμενα και οι αυθόρμητοι αυτοσχεδιασμοί όλων των συμμετεχόντων με τη συνεχή και ταυτόχρονη συνοδεία κρητικής παραδοσιακής μουσικής που θα πλαισιώνει σε όλη τη διάρκεια την εκδήλωση.

Θεσμός

Τα Αποκριγιώματα αποτελούν ένα θεσμό χαρακτηριστικό της ταυτότητας της κουλτούρας της περιοχής. Οι ρίζες του είναι πολύ παλιές και μόλις τα τελευταία χρόνια έχει ξεκινήσει μια προσπάθεια αναβίωσης του εθίμου σε ένα οργανωμένο πλαίσιο και ενταγμένο σε έναν ολοκληρωμένο σχεδιασμό τόσο για τη διατήρηση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς της περιοχής, όσο και για την αύξηση της επισκεψιμότητας, με πρωτοβουλία των τοπικών συλλόγων.
Η αυθόρμητη συμμετοχή των κατοίκων είναι το βασικό στοιχείο της επιτυχίας της εκδήλωσης και αυτή η ίδια η δημιουργική συμμετοχική διαδικασία αποτελεί από μόνη της χαρακτηριστικό της ποιότητας ζωής των κατοίκων».
Τα αποκριάτικα δρώμενα αντλούν τα θέματά τους από τον καθημερινό κόπο του ανθρώπου να καλλιεργήσει τη γη και να διαθέσει τα προϊόντα του (όργωμα-σπορά, παραγωγή κρασιού, μελιού κ.λπ.) και τους βασικούς σταθμούς στην ανάπτυξή του (γέννηση, βάφτιση, γάμος, κηδεία). Σε όλα τα δρώμενα αυτά κυριαρχεί η ανατροπή και η σατιρική διάθεση, με μοναδικό στόχο τον ύμνο στην αναγέννηση της φύσης και του ανθρώπου και ταυτόχρονα τον εμπαιγμό του χρόνου και της φθοράς.

(φώτο από το 2017)