Σαν σήμερα το 2010 πεθαίνει ο σταυραετός των Μελάμπων Μανόλης Μαργαρίτης

Στη γενέτειρα γη του Μανόλη Μαργαρίτη στις Μέλαμπες Δήμου Αγίου Βασιλείου, εκατοντάδες κόσμου, συνόδεψαν πριν επτά χρόνια, τον άξιο εκπρόσωπο της κρητικής μουσικής παράδοσης, χαρισματικό λυράρη και λαουτιέρη, στην τελευταία του κατοικία.

Ο ναός και το προαύλιο της εκκλησίας της Παναγίας γέμισαν ασφυκτικά από κόσμο -μεταξύ των οποίων πολλοί γνωστοί καλλιτέχνες της κρητικής μουσικής- που βρέθηκαν εκεί για το «ύστατο χαίρε» στον καλλιτέχνη, το «δάσκαλο», τον άνθρωπο που άφησε πίσω του γερά αχνάρια πάνω στο μονοπάτι της μουσικής παράδοσης του τόπου μας. Ιδιαίτερα συγκινητικές οι στιγμές των επικήδειων που εκφωνήθηκαν, υπογραμμίζοντας την προσωπικότητα και το ήθος του απελθόντα: «…Πάνω απ’ όλα θα σε θυμούμαστε και θα σ έχομε στην καρδιά μας για το σπάνιο ταλέντο που σου χάρισε ο Θεός και δεν το κράτησες για τον εαυτό σου αλλά το καλλιέργησες το ανάδειξες το χάρισες σ’ όλους εμάς για πάνω από 60 χρόνια….Κοντά σου μάθαμε να σεβόμαστε τις παραδόσεις του χωριού μας. Γιατί ξέρομε ότι αυτή την παράδοση , εσύ  όχι μόνο  τη σεβάστηκες και τη διατήρησες  αλλά στο μέρος που σου αναλογούσε  θέλησες να την προάγεις και να την κάνεις γνωστή και πάρα πέρα….» είχε υπογραμμίσει τότε, μεταξύ άλλων, με συγκίνηση ο Α. Τσουρδαλάκης πρόεδρος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελάμπων, του οποίου ο Μανόλης Μαργαρίτης υπήρξε «ιδρυτικό μέλος, στέλεχος, ένθερμος υποστηρικτής και ακούραστος εργάτης  όλων των προσπαθειών του»… Η συγκίνηση, κορυφώθηκε στο κοιμητήριο των Μελάμπων, όπου λυράρηδες αποχαιρέτησαν τον 74χρονο Μανόλη Μαργαρίτη με κοντυλιές:

«Τ΄αηδόνια της ανατολής
δε ξανακελαηδούνε…
εσώπασεν η λύρα σου
Μανόλη… και πενθούνε»

                  ***

«Καλό ταξίδι δάσκαλε

και δα που πας στον Άδη

να τση γλεντίζεις

τση νεκρούς

στο μαύρο το σκοτάδι…».

 Ο βίος του Μαργαρίτη – Αγάπη για τη λύρα

Γεννημένος στις Μέλαμπες το Φεβρουάριο του 1936, ο Μανόλης Μαργαρίτης,- τέταρτο παιδί του Γεωργίου και της Μαρίας- έμεινε ορφανός από πατέρα, στα 6 του κιόλας χρόνια, στη σκληρή περίοδο της Γερμανικής κατοχής και αυτό συνετέλεσε ώστε η οικογένεια να γίνει μια γροθιά και να δεθεί με απίστευτη αγάπη και συμπαράσταση ο ένας για τον άλλο, πράγμα που τους έκανε να ξεχωρίζουν μέχρι την τελευταία στιγμή. Από πολύ μικρός σχεδόν στην ηλικία των 8 χρονών -τότε έκανε την πρώτη του καντάδα!- έδειχνε απίστευτη αγάπη για την λύρα , έμφυτο ταλέντο μιας και ο πατέρας του αλλά και τα αδέρφια έπαιζαν λύρα και μάλιστα πολύ καλά. Τέλειωσε το δημοτικό και τις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου στο Ρέθυμνο και μετά ανέβηκε στην Αθήνα και τέλειωσε τη σχολή του Ραδιοτεχνίτη. Αγάπησε και παντρεύτηκε την Χριστίνα Μαρκουλιδάκη και έκανε 4 παιδιά. Ευρηματική προσωπικότητα και πολυτάλαντος ασχολήθηκε κατά καιρούς με πολλές δουλειές όπως σιδηρουργός , ηλεκτρολόγος , εστιάτορας, αλλά ήταν πρωτοπόρος και ευρεσυτεχνίτης στην περιοχή σε ότι αφορά την εξέλιξη του ελαιοτριβείου και της αλωνιστικής μηχανής όπου είχαν μαζί με τον αδελφό του Μιχάλη.

Η λύρα όμως ήταν η μεγάλη του αγάπη, με ότι και αν ασχολιόταν για την επιβίωση παράλληλα έπαιζε ως λυράρης και λαουτιέρης ενίοτε για ολόκληρη τη ζωή του. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος του Πολιτιστικού Συλλόγου Μελάμπων και έπαιζε αφιλοκερδώς για πολλά χρόνια μέχρι που μπόρεσε να στεγαστεί ο σύλλογος σε δικό του χώρο. Ήταν αυθεντικός και παραδοσιακός στο παίξιμο της Κρητικής μουσικής πράγμα που τον έκανε ξεχωριστό. Έπαιξε επαγγελματικά σε κέντρα της Αθήνας και των Χανίων όταν ζούσε εκεί με την οικογένεια του αλλά και σε γάμους βαφτίσεις και γλέντια όπου τον καλούσαν σε όλη την Κρήτη. Ο σεμνός και ιδιαίτερος χαρακτήρας του όμως δεν του επέτρεψε να έχει δισκογραφική εξέλιξη , παρόλα αυτά  εμφανίστηκε πολλές φορές ως επίσημος προσκεκλημένος σε πολλές εκδηλώσεις του εξωτερικού Ελβετία – Γερμανία και τιμήθηκε από Κρητικούς συλλόγους όπως, Μελαμπιανών Αθήνας , Μελαμπιανών Ρεθύμνου,  Αγιοβασιλιωτών , κλπ. Καλέστηκε και τίμησε με την λύρα του μεγάλους Κρητικούς καλλιτέχνες και παρευρέθηκε σε πολλές εκπομπές  Κρητικών καναλιών και συνέβαλε πολύ σημαντικά ώστε να γίνουν γνωστές οι Μελαμπιανές καντάδες σε όλη την Κρήτη. Επίσης υπήρξε και δάσκαλος για πολλούς νέους καλλιτέχνες της περιοχής . Ήταν μαχητής στη ζωή και στα πιστεύω του , αγνός και μετρημένος σοφός και δίκαιος. Παντρεύτηκε δυο φορές και έκανε συνολικά 6 παιδιά και η ζωή του υπήρξε πολύ γεμάτη με πολλές κακουχίες και ταλαιπωρίες αλλά  και με ευτυχία γιατί αγαπήθηκε πολύ από την οικογένεια του και όλο τον κόσμο για τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του.

Καλό ταξίδι φίλε μας Μανώλη Μαργαρίτη …

Τ’ αηδόνια της Ανατολής δεν γλυκοκελαηδούνε
ακούσανε πως πόθανες Μανώλη και πενθούνε.

Εσώπασεν η λύρα σου έσπασε το δοξάρι
Μελαμπιανέ τραγουδιστή και μερακλή λυράρη.

Μανώλη εκειά που βρίχνεσαι μην ξαφνιαστείς αν βρέχει
το δάκρυ μας εγίνηκε σαν ποταμός που τρέχει.

Στσι Μέλαμπες συννέφιασε και μαύρισεν η πλάση
τέτοιο νεκρό πως γίνεται η γης να τον σκεπάσει.

Ο ουρανός σκοτείνιασε κι ας είναι μεσημέρι
ο θάνατος σου στην καρδιά λεπίδι και μαχαίρι.

Εγλέντισες τον το ντουνιά πολλές φορές αδέρφι
κι έκαμες γλέντι και χορό του καθενός το ντέρτι.

Στον αδερφό σου πώς να πω, βάστα γερά Μιχάλη
που δέχεται τσι μαχαιριές τη μια πάνω στην άλλη;

Κλαίνε δικοί και φίλοι σου γυναίκα και παιδιά σου
που τσι’ χες σαν το κόνισμα, Μανώλη στην καρδιά σου.

Όσο φυσά ο άνεμος και σεί το κυπαρίσσι
εις τον ντουνιά η μνήμη σου δεν πρόκειται να σβήσει.

Οι μαντινάδες αυτές εκφράζουν όλους τους καλούς και πολλούς φίλους σου που γλέντιζες χρόνια με τη γλυκόλαλη λύρα σου και με το τραγούδι σου. Δεν θα σε ξεχάσουν ποτέ. ..
Ρέθυμνο, 19-05-1 Ο Γ.Σηφάκης (Σιμισακογιώργης)

Στις  4 Αυγούστου 2013 ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μελάμπων διοργάνωσε μια πολύ αξιόλογη η εκδήλωση στη μνήμη του Μανόλη Μαργαρίτη, με την ευκαιρία της συμπλήρωσης των τριών χρόνων από το θάνατο του. Στην εκδήλωση παραβρέθηκαν και τίμησαν με την παρουσία τους η Αντιπεριφερειάρχης Ρεθύμνου κα Λιονή, οι πρώην  βουλευτής κος Λαμπίρης, Νομάρχης κος Παπαδάκης, Δήμαρχος Λάμπης κος Ταταράκης, και οι Διοικητής του Νοσοκομείου κος Ξυπολιτάς,  Πρέδρος του Παγκοσμίου Συμβουλίου Κρητών Ανώνης Σ Τσουρδαλάκης, Δημοτικοί Σύμβουλοι, εκπρόσωποι φορέων και Συλλόγων, καλλιτέχνες από όλη την Κρήτη και πλήθος κόσμου.

Ομιλητής της εκδήλωσης ήταν ο  Αντώνης Τσουρδαλάκης ο οποίος μίλησε για το έργο και την προσφορά του Μανόλη Μαργαρίτη , ενώ  παρουσίασε και 45λεπτο αφιέρωμα με  οπτικοακουστικό υλικό από τη ζωή και τις παρέες του.

Χαρακτηριστικά της εκδήλωσης ήταν η πολύ μεγάλη συμμετοχή του κόσμου, η συγκίνηση μα και η κατανυκτική ατμόσφαιρα κατά τη διάρκεια της καντάδας η οποία κατέληξε στον Πλάτανο, με τον αείμνηστο πλέον Μιχάλη Μαργαρίτη, αδερφό του Μανόλη, να παίζει  λύρα.

Δείτε τα παρακάτω βίντεο από τις Μελαμπιανές παρέες: