Στην Παναγία Μυρτιδιώτισσα … όπως και στην Αλμυρή!

Η Αγία Μυρτιά

Ωστόσο σήμα κατατεθέν της Παλιανής είναι η ιερή Μυρτιά, ένα αιωνόβιο δέντρο το οποίο εορτάζει 24 Σεπτεμβρίου. Μέσα στον περιπεπλεγμένο κορμό της Αγίας Μυρτιάς, όπως λέγεται, πιστεύεται ότι είναι κρυμμένη η εικόνα της Παναγίας της Μυρτιδιώτισσας. Σύμφωνα με την παράδοση, κάποτε η περιοχή καλυπτόταν από δάσος και οι χωρικοί έβαλαν φωτιά για να δημιουργήσουν καλλιεργούμενες εκτάσεις. Ξαφνικά, μέσα από τα βάτα ακούστηκε η φωνή της Παναγίας και με έκπληξη οι χωρικοί είδαν την εικόνα της Παναγίας. Γύρω από τη μορφή της, ήταν ζωγραφισμένα κλαδιά μυρτιάς. Ύστερα από καιρό, όταν πήγαν κάποια παιδιά στο ίδιο σημείο, τα ζωγραφισμένα κλαδιά είχαν φυτρώσει στα αλήθεια, μεγάλωσαν και σταδιακά κάλυψαν την εικόνα! Η εικόνα της Παναγίας θεωρείται ότι μπορούν να τη δουν μόνο παιδιά.

Αν επισκεφτείτε την Παλιανή, θα δείτε ένα αναμμένο καντήλι δίπλα στη μυρτιά και πολλά τάματα κρεμασμένα στα κλαδιά, καθώς θεωρείται θαυματουργή. Μάλιστα η ευλογία των άρτων γίνεται κάθε χρόνο κάτω από το ιερό αυτό δέντρο και ως τράπεζα χρησιμοποιείται ένα αρχαίο κιονόκρανο, ενώ οι πιστοί παίρνουν φύλλα από κλαδιά! Η λατρεία της «Αγίας Μυρτιάς» αποτελεί επιβίωση πανάρχαιων λατρευτικών συνηθειών και πιο συγκεκριμένα της λατρείας των ιερών δέντρων της Μινωικής θρησκείας.

Ιστορία εν συντομία

Η μονή Παλιανής ιδρύεται ττον 4ο αιώνα κοντά στην πόλη Απολωνία και πιθανόν πάνω σε παλιό ναό της Αθηνάς.
668: Ο πάπας της Ρώμης αναφέρει ότι η μονή Παλαιάς πρέπει να επιστρέψει στη επισκοπή Λάππας. Είναι ενδιαφέρον ότι ακόμη και τότε η μονή θεωρείται παλιά!
961-1204: Κατά τη Β’ Βυζαντινή Περίοδο η μονή είναι πατριαρχική και Αυτοκρατορική (imperialium). Αποκτάει πολύ μεγάλη περιουσία.
1304: Με απόφαση του Πάπα Κλήμεντα του Δ΄ η Μονή περιέρχεται στη δικαιοδοσία του Λατίνου Αρχιεπισκόπου Κρήτης, παρ’ όλες τις αντίθετες προσπάθειες του Πατριάρχη. Πολυετής διαμάχη ξεκινάει.
1323: Η Μονή περνάει στη δικαιοδοσία του Δόγη της Βενετίας.
24 Ιουνίου 1821: Οι Τούρκοι καταστρέφουν ολοκληρωτικά το μοναστήρι και το λεηλατούν. Σκοτώνουν ή στέλνουν σε χαρέμια 67 μοναχές, μόνο τρεις γλιτώνουν.
1826: Η επιζήσασα μοναχή Παρθενία Νεονάκη επιστρέφει στην Παλιανή και την ανοικοδομεί ως το 1842, γνωρίζοντας μεγάλη άνθηση που συνεχίζεται ως σήμερα.
1856: Σεισμός καταστρέφει το ναό και ξανακτίζεται με άλλη μορφή.
1866: Ο Καπετάν Μιχάλης Κόρακας καταφεύγει στη μονή, αφού σκοτώνει στον Τούρκο Αλήκο. Οι Τούρκοι καταστρέφουν τη μονή, αρπάζουν τις εικόνες και οι μοναχές αρχίζουν τις επισκευές.
1872: Η ηγούμενη Αγαθαγγέλη αναστηλώνει τον κατεστραμμένο ναό, που κτίστηκε με έσοδα από εράνους από τους Έλληνες της Αιγύπτου.
1970: Κατεδαφίζεται η παλαιά πύλη και στη θέση της κτίζεται νέα τσιμεντένια.