Πέμπτη 31 Αυγούστου 2023. Είναι μια ημερομηνία που ενδεχομένως πολλοί να μην έχουν κοιτάξει καν στο ημερολόγιο τους. Κι όμως η συγκεκριμένη ημερομηνία αποτελεί σταθμό για χιλιάδες αυτοδιοικητικούς σε ολόκληρη τη χώρα, αφού μέχρι στιγμής είναι η επίσημη ημερομηνία ολοκλήρωσης της θητείας τους, αλλά και μια ημερομηνία – ορόσημο.

Τουλάχιστον προς το παρόν. Διότι η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, έχει φροντίσει ήδη να «ταράξει» τα αυτοδιοικητικά νερά. Στόχος της είναι να βάλει τέλος σε ένα εκλογικό σύστημα, το οποίο εφαρμόστηκε επί ΣΥΡΙΖΑ, αλλά κρίθηκε στην εφαρμογή του αναποτελεσματικό, με τεράστιες δυσκολίες πρακτικής εφαρμογής.

Ο υφυπουργός Εσωτερικών μάλιστα, υπεύθυνος για θέματα αυτοδιοίκησης κι εκλογών, Θόδωρος Λιβάνιος, έχει φροντίσει ήδη να «ανακατέψει» την τράπουλα, δίνοντας κάποιες πρώτες ενδείξεις για το πώς θα πραγματοποιηθούν οι εκλογές το 2023.

Με βάση τις πρώτες αποκαλύψεις του υφυπουργού, οι εκλογές δεν θα γίνουν Ιούνιο, αλλά Οκτώβριο του 2023, οπότε και, λογικά μιλώντας, πάντα οι αιρετοί θα παραμείνουν στις θέσεις τους, όχι έως τον Αύγουστο το 2023, αλλά ως και τον Δεκέμβριο.

Κι αυτή δεν είναι η μοναδική αλλαγή που έχει ανακοινωθεί, καθώς ο υφυπουργός έχει δηλώσει ότι οι εκλογές θα γίνουν μεν Οκτώβριο, αλλά τα ψηφοδέλτια θα έχουν κατατεθεί … 4 μήνες νωρίτερα, δηλαδή από τον Ιούνιο του 2023!

Κι αν όλα αυτά φαίνονται ξένα ή μακρινά για κάποιους, για κάποιους άλλους δεν είναι. Όσο κι αν ακούγεται παράξενο, σε πολλούς Δήμους της χώρας, αλλά και σε αρκετούς στην Κρήτη, ειδικότερα στην ενδοχώρα, έχουν αρχίσει κιόλας να δημιουργούνται συνδυασμοί ή και να ενισχύονται υφιστάμενοι. Τα … χέρια δίνονται, άλλοτε με «μικρά» ανταλλάγματα, όπως μια θέση σε κάποια υπηρεσία, άλλοτε με μεγαλύτερα, κι άλλοτε χωρίς ανταλλάγματα, επειδή υπάρχουν και οι παραδοσιακοί της πολιτικής.

Όπως είναι γνωστό μάλιστα, σε πάρα πολλούς Δήμους της Κρήτης αναζητούνται νέοι υποψήφιοι δήμαρχοι για να ηγηθούν συνδυασμών, ενώ συζητήσεις γίνονται και σε επίπεδο Περιφέρειας αναφορικά κυρίως με τον χώρο της αντιπολίτευσης που επιθυμεί το 2023 να διεκδικήσει πολλά περισσότερα.

Νέες αλλαγές

Κι ενώ το… τυράκι της εξουσίας βρίσκεται πάντοτε στη θέση του, μυρωδάτο κι αχνιστό, η «φάκα» έχει αλλάξει πολλές φορές μορφή κι αναμένεται να αλλάξει μία ακόμα. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από τα όσα επεξεργάζεται το Υπουργείο Εσωτερικών σε σχέση με την επόμενη εκλογική διαδικασία.

Όπως πρόσφατα ανακοίνωσε ο υφυπουργός στη συνεδρίαση της ΚΕΔΕ, η απλή αναλογική του ΣΥΡΙΖΑ και των εκλογών του 2019 «πετιέται» στο καλάθι των αχρήστων κι επιστρέφουμε ουσιαστικά σε ένα σύστημα όπου ο εκλεγμένος δήμαρχος ή ο περιφερειάρχης, θα είναι ο απόλυτος κυρίαρχος του παιχνιδιού, συγκεντρώνοντας τα 3/5 των μελών του Συμβουλίου κι αφήνοντας τα 2/5 για όλους τους υπόλοιπους.

Αυτά τα ποσοστά βέβαια έχουν έναν μικρό αστερίσκο, με το Υπουργείο να σημειώνει πως ενδεχομένως να προβλεφθεί μεταβολή τους, εφόσον ο εκλεγμένος δήμαρχος που θα κερδίσει σε έναν δεύτερο γύρο, κατά τον πρώτο είχε χαμηλά ποσοστά.

Όπως και να έχει πάντως, η συγκεκριμένη αλλαγή, αλλάζει όλη την πορεία της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στην ουσία έρχεται να ανατρέψει στην πράξη πολλές μικρές προσπάθειες που «γεννήθηκαν» μέσα από το σύστημα του ΣΥΡΙΖΑ.

Κι αυτό διότι, στις εκλογές του 2019, πολλές παρατάξεις μπορούσαν να δημιουργηθούν, να εκλεγούν και στη συνέχεια να διεκδικήσουν θέσεις ευθύνης, εξαιτίας της απλής αναλογικής. Με το σύστημα ωστόσο που εισηγείται η Νέα Δημοκρατία, τέτοιες δυνατότητες δεν υπάρχουν, οπότε είναι πολύ πιθανό οι μικρότερες παρατάξεις είτε να συνενωθούν είτε και να διαλυθούν.

Αλλαγές και στις Κοινότητες

Εκτός όμως από το θέμα των ποσοστών και των εκπροσωπήσεων στο Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο, η κυβέρνηση και το αρμόδιο Υπουργείο επεξεργάζονται σοβαρά και το θέμα της εκπροσώπησης στις τοπικές Κοινότητες. Ήδη το Υπουργείο σκέφτεται να ενσωματώσει τις «μεγάλες κοινότητες» στο ψηφοδέλτιο των υποψήφιων δημάρχων και να υπάρχει άμεση σύνδεση με αυτό. Το πώς βέβαια θα συμβεί αυτό, καθώς και το ποιες νοούνται ως «μεγάλες κοινότητες» παραμένει αδιευκρίνιστο. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το Υπουργείο επιδιώκει να δημιουργήσει ένα σύστημα, σύμφωνα με το οποίο σε όλα τα «μεγάλα χωριά» τον έλεγχο θα τον έχει ο δήμαρχος και η παράταξη του.

Τα ερωτηματικά

Κι ενώ είναι απόλυτα ξεκάθαρη η στόχευση της κυβέρνησης να δημιουργήσει ισχυρές αυτοδιοικητικές δομές στις οποίες ο δήμαρχος θα έχει τον απόλυτο έλεγχο και θα μπορεί να ασκεί εξουσία χωρίς να … ζητιανεύει συμπράξεις ή συνεργασίες που δημιουργούν σε κάποιες περιπτώσεις λυκοφιλίες, δεν είναι καθόλου ξεκάθαρο το σύστημα κατάρτισης των ψηφοδελτίων. Το οποίο διαχρονικά αποτελούσε ένα «αγκάθι» για τους υποψήφιους δημάρχους, αλλά και ήταν υπεύθυνο για το αποτέλεσμα των εκλογών ως ένα βαθμό.

Στις περιπτώσεις του Καλλικράτη για παράδειγμα, με τους 200 + υποψήφιους σε κάθε συνδυασμό, ήταν σχεδόν σίγουρο πως ο υποψήφιος με το καλύτερο ψηφοδέλτιο θα κέρδιζε τις εκλογές. Ή στη χειρότερη περίπτωση, εφόσον υπήρχε δεύτερος γύρος, ο υποψήφιος που είχε εξασφαλίσει καλούς συνεργάτες και καλές συμμαχίες δευτέρου γύρου, είχε κερδίσει τις εκλογές.

Με τον Κλεισθένη τα πράγματα άλλαξαν, διότι απαιτούνταν μια σοβαρή επιλογή κι έναν «ξεκαθάρισμα» υποψήφιων, αφού σημαντικότερο ήταν να έχουν στην πλάτη τους ψήφους, παρά να είναι εγνωσμένου κύρους, καθώς τα νούμερα των υποψήφιων συρρικνώθηκαν.

Το ποια λογική θα ακολουθήσει το Υπουργείο Εσωτερικών για το νέο σύστημα παραμένει άγνωστο. Παρ’ όλα αυτά, γνωστό είναι πως όλοι οι αυτοδιοικητικοί παρακολουθούν τις εξελίξεις, βρίσκονται υπ’ ατμών και σχεδιάζουν την επόμενη ημέρα, που θα είναι πολύ διαφορετική.








Εφημερίδα Πατρίς